แต่ไหนแต่ไรมาหลายคนมีความคิดว่าถ้าไม่ทานรสเค็มก็ไม่เป็นโรคไต แต่ความจริงแล้วโรคนี้ไม่จำเป็นต้องทานเค็มก็สามารถเป็นได้ แถมสาเหตุของการเกิดโรคยังมีหลายประการ และมากพอที่ทำให้เราสุ่มเสี่ยงเป็นโรคนี้ได้ง่าย ๆ โรคนี้ยังส่งผลรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้ด้วย เนื่องจากเป็นโรคที่จะปรากฏอาการในช่วงท้ายมากกว่าช่วงแรก วันนี้เราจึงจะมาทำความรู้จักโรคร้ายตัวนี้กัน

โรคไตคืออะไร

ปกติไตมีหน้าที่กำจัดของเสีย และควบคุมความเป็นกรดในกระแสเลือดนอกจากนี้ยังควบคุมสมดุลของเกลือแร่ และน้ำในร่างกายอีกด้วย เมื่อเป็นโรคไตจะทำให้เกิดความผิดปกติต่อการทำงานของไตทำให้ไตทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ โรคร้ายนี้มีอยู่หลายชนิด และที่พบได้บ่อย ได้แก่ กรวยไตอักเสบ ไตอักเสบ นิ่วในไต และไตวาย

สาเหตุของโรคไต

โรคนี้อาจมีความเข้าใจผิด ๆ ว่าเลี่ยงทานเค็มเท่ากับเลี่ยงโรคไต ทั้งนี้ในความเป็นจริงแล้วยังมีสาเหตุอื่น ๆ อีกมากจากการใช้ชีวิตประจำวันของเราเองที่ส่งผลให้เราเป็นโรคร้ายนี้ได้ โดยสาเหตุของการเกิดโรคร้ายที่ว่านี้ ได้แก่

• จากพันธุกรรม โดยอาจเป็นมาตั้งแต่กำเนิดหรือค่อย ๆ แสดงอาการในภายหลังก็ได้

• เกิดจากโรคอื่นที่มีผลกระทบกับไต เช่น ความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน เป็นต้น

• การทานอาหารรสจัดไม่ใช่เพียงแค่รสเค็ม รวมไปถึงหวานจัด หรือเผ็ดจัดด้วยเช่นกัน 

• ดื่มน้ำน้อยเกินไป

• ไม่ออกกำลังกาย

• มีความเครียด

อาการของโรคไต

เนื่องจากไตเป็นอวัยวะที่ไม่สามารถซ่อมแซมตัวเองให้กลับมาสมบูรณ์ได้ การเกิดความผิดปกติกับไตจึงเป็นเรื่องอันตราย โดยในช่วงแรกผู้ป่วยโรคไตแทบจะไม่มีสัญญาณของโรคร้ายนี้เลย แต่อาการจะปรากฏออกมาในระยะท้าย ๆ ที่ไตได้รับความเสียหายไปมากแล้ว จนในระดับสูงสุดอาจเกิดอาการไตวาย และเสียชีวิตได้ อาการของผู้ป่วยโรคไตที่ปรากฏมีดังนี้

• อ่อนเพลีย ไม่มีแรง 

• ปัสสาวะผิดปกติ เช่น มีกลิ่นผิดปกติ มีสีผิดปกติ เป็นต้น

• ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน

• มีอาการเบื่ออาหาร

• ตัวบวมเนื่องจากมีน้ำในร่างกายมาก

การตรวจหาโรคไต

• ใช้ CT Scan เพื่อตรวจลักษณะของไต

• ตรวจหาความผิดปกติของเลือด เช่น อาการติดเชื้อ และระดับของเสียในเลือด

• ตรวจหาเชื้อแบคทีเรียในปัสสาวะ

การรักษาโรคไต

หากสงสัยว่าเป็นโรคร้ายนี้จำเป็นต้องเข้าพบแพทย์เพื่อรับการตรวจอยู่เป็นประจำ หากมั่นใจว่าเป็นโรคนี้จริงควรเข้ารับการรักษาแต่เนิ่น ๆ โดยแพทย์สามารถแก้จากสาเหตุของการเกิดโรค เช่น งดยาหรืออาหารที่ส่งผลเสียกับไต วิธีนี้ต้องทานยาตามคำสั่งของแพทย์ควบคู่ไปด้วย แต่ถ้าหากไตมีความเสียหายไปมากแล้ว หมอจะสั่งให้ควบคุมเรื่องอื่น ๆ เช่น การทานอาหาร หรือรักษาอาการของโรคอื่นที่ส่งผลต่อไต เพื่อให้ไตไม่เสียหายไปมากกว่านี้

การป้องกันโรคไต

• รักษาโรคที่สามารถสร้างความเสียหายกับไต เพื่อรักษาสภาพไต

• ดูแลร่างกายมากขึ้นทั้งการออกกำลังอย่างสม่ำเสมอ งดการดื่มแอลกอฮอล์ และงดสูบบุหรี่ หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด พักผ่อนให้เพียงพอ เป็นต้น

• ตรวจร่างกายเป็นประจำเพราะโรคไตในช่วงแรกมักไม่แสดงอาการ

โรคไตเป็นหนึ่งในภัยร้ายที่สามารถคร่าชีวิตเราได้ง่าย ๆ โดยกว่าเราจะรู้ตัว ไตของเราอาจจะเสียหายไปมากแล้ว ดังนั้นการตรวจสุขภาพ และการดูแลสุขภาพจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ทุกคนควรทำ

“เลือด” เป็นสิ่งที่ไหลเวียนอยู่ภายในร่างกายของเรา และเป็นส่วนสำคัญในการมีชิวิตอยู่ของทุกชีวิต หากมีโรคร้ายเกิดขึ้นกับเลือดแน่นอนว่าอาจส่งผลรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้ ทางอายุรกรรมโลหิตวิทยาของเรามีหน้าที่ในการตรวจสอบการเกิดความผิดปกติของเลือดเพื่อค้นหาโรคร้าย และวินิจฉัยการรักษาต่อไป

หน้าที่ของเลือด

เลือดมีหน้าที่ในการลำเลียงก๊าซออกซิเจนจากปอดไปยังอวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย และนำก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์จากอวัยวะต่าง ๆ กลับมายังปอด นอกจากการขนย้ายก๊าซ เลือดยังทำหน้าที่เคลื่อนย้ายสารอื่น ๆ ไปยังส่วนต่าง ๆ ของร่างกายด้วย เช่น ฮอร์โมน วิตามิน เป็นต้น โดยเม็ดเลือดมีทั้งหมด 3 ชนิด คือ

• เม็ดเลือดแดง ทำหน้าที่ลำเลียงแลกเปลี่ยนก๊าซระหว่างปอดกับอวัยวะอื่น ๆ ในร่างกาย

• เม็ดเลือดขาว ทำหน้าที่ป้องกันร่างกายจากสิ่งแปลกปลอมที่เข้ามาสู่ร่างกาย

• เกล็ดเลือด ทำหน้าที่ให้เลือดแข็งตัวกรณีที่เกิดบาดแผล

โรคเลือดคืออะไร

คือ อาการผิดปกติที่เกิดขึ้นกับระบบโลหิตทั้งเม็ดเลือดขาว เม็ดเลือดแดง และเกล็ดเลือด และสามารถส่งผลเสียต่อร่างกายได้หลายระบบ เนื่องจากระบบโลหิตเป็นระบบที่สำคัญในร่างกายการรักษา โรคเลือดหลายชนิดจึงมีความสำคัญและทำการรักษาได้ยาก เช่น การเกิดมะเร็งในเม็ดเลือด เป็นต้น

โรคในเลือดที่พบบ่อย

• โรคธาลัสซีเมีย เกิดจากการที่ยีนในร่างกายสังเคราะห์ฮีโมโกลบินได้ไม่สมบูรณ์ ส่งผลให้เม็ดเลือดแดงลำเลียงออกซิเจนได้ไม่เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย และหากเป็นโรคนี้ชนิดรุนแรงสามารถส่งผลให้เสียชีวิตได้ โรคร้ายนี้สามารถส่งต่อผ่านพันธุกรรม และไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ ผู้ป่วยควรเข้าพบแพทย์เพื่อรับคำแนะนำตามความรุนแรงและตามชนิดของโรคนี้

• โรคมะเร็งเม็ดเลือดขาว โรคนี้เกิดจาการที่ร่างกายสร้างเม็ดเลือดขาวผิดปกติ ส่งผลให้การทำงานของเม็ดเลือดเกิดความผิดพลาด ผู้ป่วยจะมีอาการอ่อนเพลีย อาจมีรอยช้ำของเลือดตามผิวหนัง นอกจากนี้ยังสามารถติดเชื้อได้ง่าย สามารถรักษาได้ด้วยการเข้าพบแพทย์เพื่อวินิจฉัยการรักษาตามชนิดของโรค การแพร่กระจายของโรค และวัยของผู้ป่วย

• มะเร็งต่อมน้ำเหลือง ผู้ป่วยบางรายจะมีอาการต่อมน้ำเหลืองบวมประกอบกับอ่อนเพลีย มีไข้ น้ำหนักลดลง โรคร้ายนี้สามารถรักษาได้ด้วยการเข้าพบแพทย์เเละรักษาตามระยะของมะเร็ง และในระหว่างการรักษาผู้ป่วยต้องหมั่นดูแลตัวเองมากขึ้น เช่น ออกกำลังกาย หลีกเลี่ยงควันบุหรี่ งดดื่มแอลกอฮอล์ เป็นต้น

มะเร็งโรคร้ายที่หลายคนอาจคิดว่ามีโอกาสเป็นได้ยาก และคิดว่าระมัดระวังตัวดีแล้วจะทำให้รอดพ้นจากโรคนี้ แต่แท้จริงแล้วโรคร้ายนี้เกิดขึ้นได้ง่ายกว่าที่คิด ถึงจะดูแลตัวเองดีแค่ไหนก็สามารถเป็นโรคนี้ได้เพราะโรคดังกล่าวสามารถเกิดขึ้นได้กับหลายอวัยวะและมีสาเหตุการเกิดมาจากการดำรงชีวิตประจำวันได้ด้วย และด้วยความที่โรคนี้มักไม่แสดงอาการในช่วงแรกนั้น จึงทำให้การรักษาโรคนั้นทำได้อย่างยากลำบากหรืออาจสายเกินไป นอกจากว่าจะมีการตรวจพบเชื้อมะเร็งตั้งแต่ในระยะแรก ๆ เสียก่อน

โรคมะเร็ง คืออะไร

เป็นโรคที่เกิดจากความผิดปกติของเซลล์ในร่างกายที่ร่างกายไม่สามารถควบคุมได้ ทำให้เซลล์เจริญเติบโตและเกิดการกลายพันธุ์ในที่สุด หลังจากนั้นเซลล์กลายพันธุ์จะแพร่เชื้อไปยังบริเวณใกล้เคียงและทำให้เกิดเนื้อร้ายหากปล่อยทิ้งไว้ต่อไปเชื้อมะเร็งจากอวัยวะหนึ่งจะสามารถแพร่เชื้อไปยังต่างอวัยวะได้ และด้วยโรคนี้เป็นโรคที่สามารถเกิดขึ้นได้กับหลายอวัยวะรวมไปถึงอวัยวะสำคัญ ดังนั้นจึงทำให้โรคร้ายนี้เป็นอีกโรคหนึ่งที่มีความรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต ซึ่งในประเทศไทยเองก็มีสถิติของผู้เสียชีวิตด้วยโรคมะเร็งอยู่ในระดับที่สูงมากเช่นกัน

โรงมะเร็งมีกี่ชนิด

โรคร้ายตัวนี้สามารถเกิดขึ้นได้กับหลายอวัยวะ ด้วยเหตุนี้จึงทำให้โรคนี้มีอันตรายในระดับต้น ๆ อวัยวะที่สามารถเกิดเชื้อมะเร็งได้ ได้แก่ ปอด, ไต, กระเพาะอาหาร, ต่อมลูกหมาก, เต้านม, ปากมดลูก, ผิวหนัง, กระดูก, เม็ดเลือดขาว, หลอดอาหาร, ถุงน้ำดี, มดลูก, สมอง, ลำไส้ใหญ่, กระเพาะปัสสาวะ, โพรงจมูก, กล่องเสียง, ตับ, ทวารหนัก, ช่องปาก, หลังโพรงจมูก, อัณฑะ, ต่อมน้ำเหลือง, ไทรอยด์, เม็ดเลือดขาวมัลติเพิลมัยอิโลมา และกระดูกออสทีโอซาร์โคมา

สาเหตุของการเกิดโรคมะเร็ง

โดยส่วนมากแล้วโรคร้ายนี้มักมาจากการใช้ชีวิตประจำวันแบบผิด ๆ และทำสั่งสมมานานโดยไม่มีการเปลี่ยนแปลง ดังนี้

• สูบบุหรี่และดื่มสุรา

• การรับประทานอาหารไขมันสูงหรืออาหารจำพวกปิ้ง ย่าง มากเกินไป

• ไม่ออกกำลังกาย

• มีความเครียดสะสมและต่อเนื่อง

• รับรังสีที่เป็นตัวก่อมะเร็ง

• มีน้ำหนักมากกว่ามาตรฐาน

• ร่างกายมีภูมิคุ้มกันอ่อนแอกว่าปกติ

อาการของโรคมะเร็ง

โรคมะเร็งส่วนมากจะไม่แสดงอาการออกมาในระยะแรก แต่มักจะแสดงอาการหลังจากที่เชื้อมีการแพร่กระจายออกไปแล้ว โดยอาการที่สามารถพบได้จากผู้ป่วยโรคนี้ ได้แก่

• คลำเจอก้อนเนื้อบริเวณต่าง ๆ บนร่างกายและมีขนาดใหญ่ขึ้นอย่างรวดเร็ว

• อ่อนแรง อาเจียน วิงเวียนศีรษะ

• น้ำหนักลดลงอย่างรวดเร็ว

• ในสตรีจะทำให้ประจำเดือนมาไม่ปกติ

• ไอหรือจามจะมีเลือดออกมาด้วย

• มีอาการไข้

• หากเป็นแผลและทำการรักษาแผลจะหายได้ยากกว่าปกติ

• มีอาการปวดเมื่อยตามตัว

ระยะของโรคมะเร็ง

โดยปกติแล้วโรคร้ายนี้จะแบ่งออกเป็น 4 ระยะ ได้แก่

• ระยะที่ 1 ระยะนี้แผลหรือเชื้อจะเติบโตอยู่ในอวัยวะต้นกำเนิดของโรคเท่านั้น

• ระยะที่ 2 ระยะนี้จะมีการเติบโตขึ้นแต่ยังไม่ลุกลามมาก

• ระยะที่ 3 เชื้อมีขนาดโตมากขึ้นและเริ่มลุกลามไปยังอวัยวะใกล้เคียง

• ระยะที่ 4 เป็นระยะที่เชื้อลุกลามไปมากแล้ว ในขั้นนี้จะมีอยู่ 2 แบบ คือ แบบที่เชื้อมีความรุนแรงแต่ยังไม่แพร่กระจายซึ่งยังมีโอกาสรักษาให้หายได้ ส่วนอีกแบบหนึ่งคือแบบเชื้อมีความรุนแรงและมีการแพร่กระจายไปมากแล้วจนไม่มีโอกาสรักษาให้หายได้แล้ว

การรักษาโรคมะเร็ง

สามารถรักษาได้หลายวิธีทั้งการผ่าตัด ทำเคมีบำบัด หรือทำการปลูกถ่ายสเต็มเซลล์ เป็นต้น และการรักษาส่วนมากจะต้องควบคุมไม่ให้เชื้อมะเร็งกระจายเพิ่มเพื่อให้เกิดผลลัพธ์ในการรักษาที่มีประสิทธิภาพโดยหากตรวจพบมะเร็งระยะที่ 1 หรือ 2 จะมีโอกาสสูงในการรักษาให้หายได้มากกว่าระยะที่ 3 และ 4

การป้องกันโรคมะเร็ง

โรคนี้สามารถป้องกันได้โดยปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตด้วยการดูแลเรื่องการกินอยู่เสมอต้องรับประทานผักผลไม้และลดการทานอาหารจำพวกปิ้ง ย่าง หรืออาหารที่มีไขมันสูง รวมถึงหมั่นออกกำลังกาย ดูแลร่างกายให้มีน้ำหนักอยู่ในเกณฑ์มาตรฐานอยู่เสมอและงดการสูบบุหรี่และดื่มแอลกอฮอล์ นอกจากวิธีที่กล่าวมาทั้งหมดเรายังควรตรวจสุขภาพเป็นประจำเพื่อป้องกันเชื้อมะเร็ง หากพบก่อนที่มันจะลุกลามไปยังอวัยวะอื่น ๆ จะสามารถรักษาได้ทันท่วงที เท่านี้เราก็สามารถห่างไกลโรคร้ายนี้ได้มากขึ้นแล้ว

ในยุคสมัยใหม่ที่มีสภาพอากาศไม่บริสุทธิ์เหมือนแต่ก่อน โดยเฉพาะในเมืองใหญ่อย่างเมืองหลวงของประเทศไทยที่ต้องเผชิญกับฝุ่นควัน PM 2.5 เรียกได้ว่าคนทุกช่วงวัยมีความเสี่ยงต่อการเป็นโรคทางปอด และรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้ และไม่ใช่เพียงแค่ฝุ่นควันเท่านั้น สาเหตุของโรคนี้ยังสามารถเกิดได้อีกหลายสาเหตุ การดูแลรักษาปอดจึงเป็นสิ่งที่คนในยุคนี้ควรตระหนักไว้

ปอดมีหน้าที่อะไร

ปอดเป็นอวัยวะในระบบหายใจอยู่บริเวณหน้าอกทั้ง 2 ข้าง โดยมีหน้าที่คอยแลกเปลี่ยนก๊าซผ่านการหายใจ คือ รับก๊าซออกซิเจนเข้ามาตอนหายใจเข้า และปล่อยก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ออกมาตอนหายใจออก นอกจากนั้นยังมีส่วนช่วยในการควบคุมอุณหภูมิของร่างกายและยังช่วยกรองสิ่งอันตรายจากการหายใจอีกด้วย

อาการโรคทางปอด

• แน่นหน้าอก
• หายใจลำบากและมีอาการไอ
• มีอาการหอบหืด
• นอนกรน และหยุดหายใจขณะหลับ
• ปวดเมื่อยตามลำตัว
• คลื่นไส้ อาเจียน

โรคที่ควรระวังในปอด

• ปอดติดเชื้อ คือการติดเชื้อมาจากสิ่งอันตราย เช่น ไวรัส แบคทีเรีย เป็นต้น เป็นผลให้อวัยวะส่วนนี้เกิดอาการอักเสบ เป็นโรคที่สามารถติดต่อได้ผ่านน้ำลาย หรือการไอ จาม โรคนี้เกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น อยู่ในพื้นที่ที่อากาศไม่ถ่ายเท อยู่ใกล้ผู้ป่วย หรือสูบบุหรี่ เป็นต้น ผู้ป่วยจะมีอาการเหนื่อยล้า มีไข้ หายใจเร็ว อาจรุนแรงถึงขั้นเสียชีวิต สามารถป้องกันได้โดยการฉีดวัคซีน ใส่หน้ากากอนามัยในที่มีฝุ่นควัน หรืออยู่ในที่ที่มีอากาศถ่ายเทสะดวก เป็นต้น

• ปอดบวม เป็นอาการติดเชื้อส่งผลให้มีอาการหอบเหนื่อย ไอ เจ็บหน้าอก สาเหตุมาจากการรับเชื้อไวรัส หรือแบคทีเรีย ภายในอากาศเข้าสู่ร่างกาย สามารถรักษาได้ด้วยการพบแพทย์เพื่อวินิจฉัย และรักษาตามอาการให้ดีขึ้น สามารถป้องกันได้ด้วยการงดสูบบุหรี่ และงดดื่มแอลกอฮอล์ อยู่ในที่ระบายอากาศได้ดี หลีกเลี่ยงควันบุหรี่ เป็นต้น

• ถุงลมโป่งพอง เกิดจากถุงลมปอดอักเสบจนถุงลมมีขนาดใหญ่ขึ้น มีสาเหตุหลักมาจากการสูบบุหรี่ และสามารถมาจากสภาพอากาศที่เป็นพิษ เป็นต้น ผู้ป่วยจะมีอาการหายใจลำบาก และไอ อาจมีอาการอื่น ๆ ร่วมด้วย เช่น เหนื่อยง่าย หัวใจเต้นเร็ว เป็นต้น โรคนี้ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่สามารถยับยั้งความเสียหายได้ทั้งการใช้ยาหรือฉีดวัคซีน ผู้ป่วยต้องทำการฟื้นสภาพปอดร่วมกับการออกกำลังกาย หรือทานอาหารที่เป็นประโยชน์ เป็นต้น  

การรักษาโรคทางปอด

• ใช้ยาปฏิชีวนะ
• การผ่าตัด
• การฉายรังสี
• ใช้ยาขยายหลอดลม

การดูแลรักษาปอด

• ดื่มน้ำสะอาดให้เพียงพอกับที่ร่างกายต้องการ

• งดการสูบบุหรี่

• หมั่นออกกำลังกายเป็นประจำ

• ทานอาหารที่มีประโยชน์ และมีวิตามิน

• ดูแลความสะอาดของที่พักอาศัยไม่ให้เกิดการสะสมของเชื้อโรค

การใช้ชีวิตประจำวันในแต่ละวันเราต้องอยู่ร่วมกับสิ่งที่มองไม่เห็น โดยเฉพาะเชื้อโรคถึงแม้เราจะคิดว่าเราปลอดภัย แต่ก็ไม่สามารถปฏิเสธได้ว่าเชื้อโรคมีอยู่ทุกที่ แม้ว่าเราคิดว่าเราจะออกกำลังกายดูแลตัวเองอย่างดีแล้ว แต่ในช่วงที่เราไม่สบายหรืออ่อนแอ เชื้อโรคต่าง ๆ ที่อยู่รอบตัวเราอาจส่งผลต่อร่างกายได้ทันที และอาจนำพามาสู่โรคติดเชื้อที่รุนแรงถึงขั้นเสียชีวิตได้

โรคติดเชื้อคืออะไร

เมื่อร่างกายของเราอ่อนแอ อาจทำให้เชื้อโรคเข้าทำร้ายเราได้ นอกจากนี้โรคติดเชื้อยังสามารถถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้ด้วย โดยเชื้อโรคที่กล่าวมานี้มีหลายชนิด เช่น  เชื้อจุลินทรีย์ เชื้อปรสิต เชื้อไวรัส และเชื้อแบคทีเรีย เป็นต้น

โรคติดเชื้อเกิดจากอะไร

สาเหตุของการเกิดโรคนี้สามารถมาจากเชื้อรอบตัวที่หลากหลายอย่างที่กล่าวไปแล้วข้างต้น โดยจะสามารถแบ่งออกได้อย่างละเอียด ดังนี้

• เชื้อแบคทีเรีย สามารถทำให้เกิดโรคบาดทะยัก โรคซิฟิลิส โรคฉี่หนู เป็นต้น

• เชื้อรา สามารถทำให้เกิดโรคเชื้อราที่ผิวหนัง

• เชื้อไวรัส สามารถทำให้เกิดโรคเอดส์ โรคพิษสุนัขบ้า โรคหวัด เป็นต้น

• เชื้อปรสิต สามารถทำให้เกิดโรคพยาธิต่าง ๆ ได้

การแพร่กระจายของเชื้อโรค

• ผ่านระบบทางเดินหายใจ
• ผ่านระบบทางเดินอาหาร
• ผ่านทางผิวหนังทั้งการสัมผัสกับเชื้อโรค หรือเข้าทางบาดแผล
• ทางเยื่อบุชนิดต่าง ๆ ไม่ว่าตรงบริเวณนั้นจะมีแผลหรือไม่
• ทางเพศสัมพันธ์
• ทางสายสะดือโดยทารกจะได้รับเชื้อจากผู้เป็นแม่

โรคติดเชื้อที่ควรระวัง

• โรคหวัด เป็นโรคที่เกิดจากเชื้อไวรัส และเป็นได้ทุกฤดู สามารถเป็นได้ทุกวัย แต่ในวัยเด็กมีโอกาสเป็นได้มากกว่าเนื่องจากภูมิคุ้มกันยังไม่แข็งแรงเท่าวัยผู้ใหญ่ โดบปกติโรคหวัดจะไม่ส่งผลรุนแรง และสามารถหายเองได้ แต่หากอาการไม่ดีขึ้นควรเข้าพบแพทย์ทันที

• หลอดลมอักเสบ ส่วนใหญ่จะเกิดจากการติดเชื้อไวรัสซึ่งสามารถเป็นได้ทั้งเรื้อรัง และแบบเฉียบพลัน สามารถเกิดได้ 2 ฤดู คือ ฤดูฝน และฤดูหนาว สามารถรักษาได้ด้วยการเข้าพบแพทย์เพื่อรักษาตามอาการตามคำแนะนำของแพทย์ และพักผ่อนให้เพียงพอ

• โรคไข้หวัดใหญ่ เป็นโรคที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัส และสามารถเป็นได้ทุกวัย แต่วัยผู้สูงอายุหากเป็นโรคนี้จะมีอาการที่รุนแรงมากกว่า ในปัจจุบันมีวัคซีนที่ใช้ป้องกันโรคนี้ได้ อย่างไรก็ตามเราก็ควรดูแลสุขภาพร่างกายให้แข็งแรงอยู่เสมอ และพยายามหลีกเลี่ยงการใกล้ชิดกับผู้ป่วยโรคนี้ด้วยเช่นกัน

การป้องกันโรคติดเชื้อ

• ล้างมือเป็นประจำทั้งก่อน-หลังทานอาหาร

• ควรรับการฉีดวัคซีนให้ครบตามมาตรฐานเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการป้องกันโรค

• ควรใส่หน้ากากอนามัยหากต้องเข้าไปยังสถานที่สุ่มเสี่ยงเชื้อโรค

• ดูแลความสะอาดของสิ่งแวดล้อมรอบตัวรวมถึงอาหาร

• หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับผู้ติดเชื้อ

หากคุณตื่นนอนขึ้นมาแล้วเกิดอาการเจ็บปวดตามข้อกระดูกทั้ง ๆ ที่ยังไม่ได้เคลื่อนไหว หรือทำกิจกรรมใด ๆ อาจจะมีสาเหตุมาจากโรคข้อกระดูก ซึ่งเป็นภัยเงียบที่พบเจอ

โรคข้อคืออะไร

คือ ภาวะอักเสบของเยื่อหุ้มข้อต่อโครงกระดูก มีหายสาเหตุ เช่น ติดเชื้อ โรคเก๊าต์ และรูมาตอยด์

โรคเกี่ยวกับข้อที่พบบ่อย

• โรครูมาตอยด์ เกิดจากการอักเสบเรื้อรังของเยื่อหุ้มข้อ ผู้ป่วยมักปวดในบริเวณข้อมือ หรือข้อเท้า แม้จะไม่ได้ใช้งานก็จะรู้สึกปวด เช่น ปวดตอนดึก ปวดตอนก่อนนอน ปวดหลังตื่นนอน โดยอาการปวดจะกินเวลานานแม้ทานยาระงับปวดแล้ว นอกจากนี้ยังมีอาการไข้ต่ำ ๆ อ่อนเพลีย ตาแห้ง คอแห้งผิดปกติ เป็นต้น

• โรคข้อสันหลังอักเสบยึดติด เป็นโรคที่เกิดจากภูมิคุ้มกันผิดปกติ พบได้มากในเพศชาย อาการของผู้ที่ป่วยเป็นโรคข้อสันหลังอักเสบยึดติด คือ ปวดเมื่อยบริเวณหลังส่วนล่างใกล้สะโพกเป็นเวลานานมากกว่า 3 เดือน อ่อนล้า และลำตัวมีลักษณะโน้มไปข้างหน้า นอกจากนี้ยังพบว่า มีอาการตาอักเสบร่วมด้วย

• โรคเกาต์ คือโรคข้ออักเสบจำเพาะที่เกิดจากภาวะกรดยูริกในเลือดสูงติดต่อกันเป็นเวลานาน โดยโรคนี้สามารถเกิดได้ในหลายอวัยวะ เช่น ข้อ ผิวหนัง และไต มักพบในผู้ป่วยวัยกลางคนที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป อาการของผู้ป่วยโรคนี้ คือ จะมีอาการปวดรุนแรงอย่างฉับพลัน โดยบริเวณที่ปวดจะมีอาการบวม และมีรอยแดงโดยรอบ

• โรคข้อเข่าเสื่อม คือ โรคที่เกิดจากความเสื่อมสภาพของกระดูกอ่อนที่ผิวข้อเข่าเป็นเวลานาน มักพบได้บ่อยในผู้สูงอายุ ผู้ป่วยโรคนี้จะมีอาการปวดบริเวณเข่าเวลาขึ้นลงบันได และมีอาการบวมในบริเวณที่ปวด วิธีการรักษาคือการใช้ยาบรรเทาปวด และยาแก้อักเสบ แต่หากผู้ป่วยมีอาการปวดเรื้อรังมากแพทย์ก็จะทำการผ่าตัด

การป้องกันโรคข้อ

โรคข้อเป็นโรคที่สามารถพบได้ในทุกเพศทุกวัยจึงควรป้องกันด้วยการรับประทานอาหารเพื่อสุขภาพ ออกกำลังกายเพื่อให้น้ำหนักตัวอยู่ในเกณฑ์ปกติ และหลีกเลี่ยงการดื่มเหล้า และสูบบุหรี่ 

โรคทางจิตเวช คือ โรคที่เกิดจากความผิดปกติของอารมณ์ ความรู้สึก พฤติกรรม ทำให้เกิดผลกระทบต่อการดำเนินชีวิตและการอยู่ร่วมกับผู้อื่นในสังคม อย่างไรก็ตามโรคทางจิตเวชก็สามารถรักษาให้หายได้เพียงแต่ต้องใช้เวลา และวิธีรักษาที่แตกต่างกัน

กลุ่มคนที่เสี่ยงโรคจิตเวช

• กลุ่มคนที่มีความเครียดที่เกิดได้จากปัญหารอบตัวที่ต้องเผชิญ

• ผู้ที่ติดยาเสพติดเนื่องจากสารเสพติดมีโทษร้ายแรงหลายประการหนึ่งในนั้นคือการส่งผลทางอารมณ์และความรู้สึก

• ผู้ที่มีปัญหาทางด้านเพศสัมพันธ์หรือการไม่ชอบการถูกเนื้อต้องตัวจากสามี

• ผู้ป่วยโรคร้ายแรง คนที่ป่วยโรคร้ายเองอาจส่งผลต่อจิตใจและนำพาไปสู่การเป็นโรคทางจิตเวชได้

• กลุ่มคนที่อยู่ในสิ่งแวดล้อมหรืออยู่ในสังคมที่ไม่ดีที่ส่งผลต่อสภาพจิตใจและความรู้สึก

• บุคคลที่คิดมากและไม่สามารถผ่านปัญหาชีวิตต่าง ๆ ได้

• ผู้ที่มีพฤติกรรมไม่เหมือนเดิมเปลี่ยนไปเหมือนคนละคน 

• ผู้ที่มีญาติเป็นโรคทางจิตเวชมาก่อนอาจส่งต่อมาผ่านทางพันธุกรรมได้

พฤติกรรมของผู้มีอาการทางจิตเวช

• มีความคิดที่แปลกจากคนอื่น เช่น การคิดเรื่องเดิม ๆ ซ้ำไปซ้ำมา คิดช้า และลังเล เป็นต้น

• ผู้ที่มีโรคทางจิตเวชจะระแวงบุคคลรอบข้าง

• มีอาการเบื่อหน่าย และซึมเศร้า หรือร่าเริงเกินปกติ

• มีอารมณ์ไม่คงที่

• เหม่อลอย

โรคทางจิตเวชที่สำคัญ

• โรคซึมเศร้า เป็นโรคที่เกิดจากสมองทำงานผิดปกติ และมีเหตุการณ์ต่าง ๆ ที่กระทบความรู้สึกมากเกินไป ผู้ป่วยจะมีอาการเศร้า และรู้สึกสิ้นหวังไม่สามารถหาทางออกได้ ในรุนแรงที่สุดอาจคิดฆ่าตัวตาย

• โรคไบโพลาร์ เป็นโรคทางจิตเวชที่ทำให้ผู้ป่วยมีอารมณ์ 2 รูปแบบสลับไปมาคืออารมณ์เศร้า ท้อแท้ และอารมณ์ดีมากเกินไป ซึ่งผู้ป่วยโรคนี้จะมีอารมณ์ที่แปรปรวนโมโหง่าย และไม่สามารถควบคุมอารมณ์ของตนเองได้

• โรคจิตเภท เป็นโรคที่ส่งผลให้ผู้ป่วยมีอาการเพ้อ พูดคนเดียว หวาดระแวง โรคนี้สามารถรักษาได้ง่ายหากเป็นระยะแรก ๆ หากรักษาในระยะหลัง ๆ จะรักษาได้ยากมาก นอกจากนี้โรคนี้ยังเป็นโรคที่ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ เพราะถึงแม้จะรักษาจนอาการดูเหมือนจะเป็นปกติแล้วแต่ก็ต้องทานยาอย่างต่อเนื่อง

• โรคแพนิค เป็นโรคที่เกิดจากเส้นประสาทในสมองมีการตอบสนองต่อสิ่งเร้ารวดเร็วและมากเกินปกติ ส่งผลให้มีการแสดงออกมาในลักษณะตื่นตัว หัวใจเต้นเร็ว หายใจเร็ว เป็นต้น อาการจะสงบลงได้เองแต่สามารถเกิดขึ้นได้อีกหากเจอสิ่งเร้าดังกล่าว

การรักษาโรคทางจิตเวช

ในส่วนของการรักษาสามารถรักษาได้ทั้งการบำบัด การใช้ยา หรือไม่ใช้ยาก็ได้ โดยหากต้องการรักษาแบบไม่ใช้ยาเพื่อหลีกเลี่ยงผลกระทบข้างเคียงที่อาจเกิดจากตัวยานั้น จำเป็นต้องให้ผู้ป่วยที่เป็นโรคทางจิตเวชอยู่ในการวินิจฉัยจากเเพทย์ก่อนว่าระดับความรุนแรงและชนิดของโรคสามารถรักษาแบบไม่พึ่งพายาได้หรือไม่ นอกจากนี้บุคคลรอบข้างของผู้ป่วยหรือก็คือครอบครัวที่คอยดูแลผู้ป่วยก็มีความสำคัญมากในขั้นตอนของการรักษา เนื่องจากเมื่อไม่อยู่ในมือหมอแล้วคนที่บ้านจำเป็นต้องช่วยกันดูแลให้กำลังใจผู้ป่วย เพื่อให้ผู้ป่วยไม่รู้สึกโดดเดี่ยวและมีกำลังใจในการต่อสู้กับโรคต่อไป รวมถึงการพาผู้ป่วยทำกิจกรรมที่ส่งเสริมให้ผู้ป่วยรู้จักความมีคุณค่าและความหมายของชีวิต

เมื่อเกิดเหตุอาชญากรรมขึ้นในสังคมหลายคนอาจจะเคยได้ยินคำว่า “แพทย์นิติเวช” ผ่านช่องทางโทรทัศน์และหน้าหนังสือพิมพ์ แต่ก็มีน้อยคนนักที่จะรู้ว่าแพทย์นิติเวช มีหน้าที่อะไรและมีความสำคัญอย่างไรต่อกระบวนการยุติธรรม ดังนั้นเรามาทำความรู้จักแพทย์นิติเวชว่ามีหน้าที่อย่างไรบ้าง

แพทย์นิติเวชมีหน้าที่อย่างไร

แพทย์นิติเวช คือ แพทย์สาขาหนึ่งที่เกี่ยวข้องกับกฎหมาย ซึ่งเป็นการนำเอาวิชาแพทย์ทุกสาขาไปประยุกต์ใช้ในขบวนการยุติธรรม โดยนิติเวชได้แยกออกเป็นวิชาย่อยหลายสาขาด้วยกัน เช่น

• พิษวิทยา (Toxicology) เป็นวิชาที่ศึกษาเกี่ยวกับยาพิษและสารพิษ ไม่ว่าจะเป็นสารพิษที่มาจากสารเคมี พืช หรือสัตว์ก็ตาม

• นิติพยาธิวิทยา (Forensic Pathology) เป็นการศึกษาหาสาเหตุของการตายที่ผิดธรรมชาติ เพราะบางครั้งการชันสูตรพลิกศพอย่างเดียวก็ไม่สามารถบอกเหตุการตายได้ เช่น กรณีคนกินยานอนหลับต้องมีการนำของเหลวในร่างกายไปตรวจหาชนิดของยา 

• นิติซีโรวิทยา (Forensic Serology) เป็นวิชาที่ตรวจเลือดและน้ำเหลืองในส่วนที่เกี่ยวกับแอนติเจน แอนติบอดี้ และดีเอ็นเอ

• วัตถุพยานทางชีววิทยา (Biological trace evidence) เป็นการตรวจวัตถุพยานในที่เกิดเหตุในทางชีววิทยา เช่น เลือด น้ำอสุจิ ขน เส้นผม น้ำลาย เป็นต้น เพื่อยืนยันว่าเป็นของใคร 

หน้าที่ของแพทย์นิติเวช

แพทย์นิติเวชมีหน้าที่ในการหาหลักฐานโดยใช้สิ่งที่ได้จากที่เกิดเหตุ ไม่ว่าจะเป็นศพ ขน เลือด หรือเส้นผม เพื่อให้สามารถจับผู้กระทำผิด หรือช่วยหาสาเหตุของอุบัติเหตุนั้น ๆ ที่เกิดขึ้นได้ แพทย์นิติเวชจึงมีความสำคัญไม่ต่างไปจากเจ้าหน้าที่ตำรวจ เพียงแต่แพทย์นิติเวชจะทำงานอยู่ในห้องปฏิบัติการ ในขณะที่เจ้าหน้าที่จะทำงานอยู่ในสถานที่เกิดเหตุเท่านั้น

หากจะกล่าวถึงโรคชนิดหนึ่งที่คนไทยมีโอกาสเป็นได้ง่ายคงหนีไม่พ้น โรคเบาหวาน (Diabetes) หลาย ๆ คนอาจคิดว่าโรคนี้เป็นโรคที่เป็นได้ยาก แต่ความจริงแล้วสาเหตุของโรคนี้สามารถเกิดขึ้นได้ง่าย ๆ เพราะส่วนหนึ่งเกิดจากการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น การไม่ดูแลร่างกาย พฤติกรรมการรับประทานอาหารที่ไม่ดี และการไม่ออกกำลังกาย เป็นต้น ซึ่งผู้ป่วยโรคนี้ในระดับรุนแรงอาจทำให้สูญเสียการมองเห็นได้ อย่างไรก็ตามโรคนี้ยังมีวิธีป้องกันและควบคุมอาการของโรคได้เช่นกัน

สาเหตุของโรคเบาหวาน

โรคเบาหวานมีอยู่ 2 ชนิด และสาเหตุเกิดจากการที่ตับอ่อนไม่สามารถสร้าง “ฮอร์โมนอินซูลิน” ได้หรือสร้างได้น้อย ซึ่งฮอร์โมนชนิดนี้จะทำหน้าที่เผาผลาญน้ำตาลในร่างกายเพื่อเปลี่ยนเป็นพลังงานให้กับร่างกาย แต่เมื่อฮอร์โมนอินซูลินมีน้อยเกินไป ทำให้ร่างกายไม่สามารถเผาผลาญน้ำตาลได้ ทำให้ในกระแสเลือดมีน้ำตาลมากเกินไป จึงถูกกรองออกผ่านทางปัสสาวะจะทำให้มีมดมาตอมปัสสาวะของเราอย่างที่เราเคยอ่านมาจากที่ต่าง ๆ นั่นแหละ

โรคเบาหวานมีหลายชนิด

ถึงแม้โรคนี้จะมีโอกาสเป็นได้ง่าย แต่ไม่ได้หมายความว่าโรคดังกล่าวมีแค่ชนิดเดียว ในที่นี้จะจำแนกออกเป็น 4 ชนิด ได้แก่

• ชนิดที่ 1 ส่วนมากจะพบในกลุ่มคนที่มีอายุน้อย คือ ช่วงวัยเด็ก ไปจนถึงกลุ่มคนที่อายุไม่เกิน 30 ปี โดยมีสาเหตุหลักมาจากการที่ตับอ่อนไม่สามารถสร้างอินซูลินได้ตามปกติ ผู้ป่วยในโรคเบาหวานชนิดที่ 1 มักมีร่างกายที่ซูบผอมและต้องทำการรักษาด้วยการฉีดอินซูลินเป็นประจำ หากผู้ป่วยเกิดอาการขาดอินซูลินจะทำให้ผู้ป่วยเกิดอาการหมดสติได้ นอกจากนี้ผู้ป่วยในเบาหวานชนิดที่ 1 มีโอกาสเป็นภาวะคิโตซิส (Ketosis) อีกด้วย
• ชนิดที่ 2 โรคเบาหวานชนิดที่ 2 นั้นเป็นชนิดที่เกิดขึ้นกับคนไทยมากที่สุด และผู้ป่วยส่วนใหญ่มักมีรูปร่างอ้วนหรือน้ำหนักเกินมาตรฐาน โดยสาเหตุเกิดจากตับอ่อนสร้างอินซูลินไม่มากเท่าคนทั่วไป อาจทำให้เกิดภาวะร่างกายดื้ออินซูลิน (ร่างกายตอบสนองต่ออินซูลินได้ไม่ดี) โดยถ้าหากร่างกายมีอินซูลินไม่เพียงพอ ร่างกายจะพยายามให้ตับอ่อนสร้างอินซูลินเพิ่มขึ้น เป็นสาเหตุให้ตับอ่อนทำงานหนักมากเกินไปนั่นเอง
• ชนิดอื่น ๆ จากสาเหตุต่าง ๆ สาเหตุต่าง ๆ ในที่นี้ เช่น การใช้ยาบางชนิด เช่น สเตียรอยด์ หรือสารเคมีอื่น ๆ ที่มีผลทำให้เสี่ยงเกิดโรค หรือจะเป็นการติดต่อมาผ่านทางพันธุกรรมก็มี รวมไปถึงการเป็นโรคที่ส่งผลต่อตับอ่อนโดยตรง เช่น โรคตับอ่อนอักเสบ เป็นต้น ก็มีผลทำให้เกิดโรคนี้ได้เช่นเดียวกัน
• ขณะตั้งครรภ์ การมีโอกาสสุ่มเสี่ยงขณะตั้งครรภ์เกิดจากการที่ขณะตั้งครรภ์ร่างกายจะมีการผลิตสารต่อต้านอินซูลินนั่นเอง ในจุดนี้หากผู้ที่กำลังตั้งครรภ์ไม่สามารถเพิ่มอินซูลินในร่างกายให้เป็นไปตามมาตรฐานได้ ก็จะทำให้เสี่ยงได้ ซึ่งหากได้ทำการคลอดลูกเรียบร้อยแล้วอาจทำให้อาการสุ่มเสี่ยงลดน้อยลง แต่ก็ควรหมั่นเข้ามาพบแพทย์เพื่อตรวจร่างกายเพื่อความมั่นใจได้เช่นกัน และโรคชนิดชนิดนี้ส่วนมากจะเกิดจากผู้ที่ไม่เคยมีประวัติเป็นโรคเบาหวานอีกด้วย

อาการของผู้ป่วยโรคเบาหวาน

• ผู้ป่วยจะปัสสาวะบ่อย เกิดจากน้ำตาลดึงน้ำออกจากเลือดในปริมาณที่มากกว่าปกติ ส่งผลให้ผู้ป่วยกระหายน้ำมากขึ้นตามไปด้วย

• ร่างกายซูบผอมลงเนื่องจากเมื่อร่างกายไม่มีพลังงานจากน้ำตาล ร่างกายจึงหันไปเผาผลาญไขมันและกล้ามเนื้อแทนทำให้ผู้ป่วยโรคเบาหวานจะมีร่างกายเริ่มซูบผอมและไม่มีแรง เมื่อมีน้ำตาลในเลือดมากเกินไปจะทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนได้

• สายตาพร่ามัว เนื่องจากจอตาเสียหายจากน้ำตาลในเลือดที่มากเกินไปในระดับรุนแรงที่สุดจะทำให้สูญเสียการมองเห็นได้

ภาวะแทรกซ้อนจากโรคเบาหวาน

ภาวะที่แทรกเข้ามาที่พบมากคือ “ภาวะเบาหวานขึ้นตา” เมื่อน้ำตาลในเลือดมีปริมาณมากจะทำให้เส้นเลือดที่จอตาเกิดความเสียหาย ในช่วงแรก ๆ อาจไม่มีผลต่อการมองเห็นมาก แต่หากปล่อยทิ้งไว้ต่อไปเป็นเวลานาน จะทำให้ผู้ป่วยสูญเสียการมองเห็นได้ในที่สุด ดังนั้นจึงควรพบแพทย์แต่เนิ่น ๆ 

การป้องกันโรคเบาหวาน

• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และกากใยอาหาร เช่น ผัก ผลไม้

• หลีกเลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ และการสูบบุหรี่

• ควรหลีกเลี่ยงการทานอาหารที่มีคาร์โบไฮเดรต และไขมันสูง และไม่ควรทานหวานมากจนเกินไป หสกเป็นเนื้อสัตว์ควรทานเนื้อสีขาว ไม่ติดมัน เช่น ปลา ไก่ เป็นต้น

• ออกกำลังกายเป็นประจำ

การรักษาโรคเบาหวาน

โรคนี้ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่สามารถควบคุมไม่ให้มีอาการรุนแรงได้ โดยปกติหากตับอ่อนไม่สามารถผลิตอินซูลินได้ แพทย์จะให้สารอินซูลินสังเคราะห์ ประกอบกับผู้ป่วยต้องออกกำลังกาย และปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการรับประทานอาหารด้วย นอกจากนี้ยังมีพืชสมุนไพรบางชนิดที่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ เช่น ตำลึง มะระขี้นก มะแว้งต้น ฟ้าทะลายโจร เป็นต้น

ถึงแม้โรคเบาหวานจะไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ แต่สามารถป้องกันได้ด้วยการดูแลตัวเองมากขึ้น รวมไปถึงการเข้าพบแพทย์เพื่อตรวจร่างกายอย่างสม่ำเสมอ สำหรับผู้ที่ป่วยเป็นโรคนี้ก็ต้องเข้าพบแพทย์เพื่อรับคำแนะนำในการปฏิบัติด้วยเช่นกัน เพื่อป้องกันภาวะแทรกซ้อนต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้ในอนาคต