ซอยจุ๊ตับสด หากรับประทานดิบเสี่ยงรับพยาธิ
ซอยจุ๊ตับสด หากรับประทานดิบเสี่ยงรับพยาธิ

ซอยจุ๊ คือ อาหารอีสานที่ได้รับความนิยมผ่านทางโลกออนไลน์ในปัจจุบันนี้ โดยวิธีแบบดั้งเดิมจะต้องล้มวัว นำส่วนเนื้อ ตับสด หรือเครื่องในอื่น ๆ ร่วมกับน้ำจิ้มแจ่วที่มีส่วนผสมที่ค่อนข้างพิเศษเป็นอย่างมาก เช่น ดี ขี้เพี้ย มักจะรับประทานแบบดิบ สด ซึ่งมีความเสี่ยงที่จะได้รับพยาธิ ส่งผลกระทบต่อสุขภาพอย่างรุนแรงได้ เพราะมันจะไปทำลายอวัยวะต่าง ๆ รวมทั้งภาวะแทรกซ้อนเป็นอันตรายถึงแก่ชีวิต

 

 

พยาธิตัวตืด

 

มีลักษณะตัวแบน สีขาวขุ่น ลำตัวเป็นปล้อง ยาวหลายเมตร มีอายุนานถึง 30 ปี มักจะพบ 2 ชนิด คือ พยาธิตืดวัว (Taenia Saginata) และพยาธิตืดหมู (Taenia Solium) อาศัยอยู่ในกล้ามเนื้อหมู วัว และควาย เข้าสู่ร่างกายผ่านน้ำดื่มหรือที่เจือปนไข่หรือตัวอ่อน รวมทั้งอาหารที่ปรุงไม่ถูกสุขลักษณะ โดยมันสามารถเคลื่อนออกจากลำไส้ แล้วสร้างถุงน้ำหุ้มกลายเป็นระยะตัวอ่อนเม็ดสาคูที่อวัยวะต่าง ๆ

 

 

พยาธิตัวตืด

 

 

อาการเมื่อได้รับพยาธิ

 

  • คลื่นไส้

 

  • เหนื่อยล้า

 

  • อ่อนเพลีย

 

  • เบื่ออาหาร

 

  • น้ำหนักลดลง

 

  • ปวดท้อง

 

  • ท้องเสีย

 

  • ขาดสารอาหาร

 

  • มีไข้

 

  • เกิดอาการแพ้

 

  • ติดเชื้อแบคทีเรีย

 

  • ดวงตา ตับ หัวใจ สมองถูกทำลาย ก่อให้เกิดโรคระบบประสาท และชัก ได้

 

 

ลาบเลือด

 

 

การหาพยาธิตัวตืดในร่างกาย

 

  • เก็บตัวอย่างอุจจาระไปส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ และใช้กล้องจุลทรรศน์ส่องเพื่อหาไข่พยาธิ บางกรณีแพทย์อาจให้ผู้ป่วยใช้เทปใสแปะบริเวณปากทวารหนักแล้วนำไปตรวจ

 

  • ตรวจโลหิต หาสารภูมิต้านทานต่อการติดเชื้อ

 

  • การตรวจคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) ใช้อัลตราซาวด์ถุงน้ำ หรือก้อนเนื้อตามร่างกาย เมื่อพยาธิเกิดการเคลื่อนที่กระจายตัว

 

 

การกำจัดพยาธิออกจากร่างกาย

 

ยาที่ทำให้พยาธิเป็นอัมพาต

 

  • อัลเบนดาโซล

 

  • นิโคลซาไมด์

 

  • พราซิควันเทล

 

  • อัลเบนดาโซล

 

ยาต้านการอักเสบ

 

ยาในกลุ่มคอร์ติโคสเตียรอยด์ เช่น

 

  • เพรดนิโซน

 

  • เดกซาเมทาโซน

 

ยากันชัก

 

ระบายน้ำออกจากสมอง

 

  • แพทย์จะใส่สายระบายของเหลวออกในสมองของผู้ป่วย เพื่อป้องกันภาวะโพรงสมองคั่งน้ำ

 

การผ่าตัด

 

  • นำถุงน้ำหุ้มตัวอ่อนที่อยู่ข้างในร่างกาย ตามอวัยวะต่าง ๆ ออก รวมทั้งฉีดสารต้านปรสิตผ่านสายระบาย

 

 

เนื้อย่าง

 

 

การป้องกันพยาธิตัวตืดเข้าสู่ร่างกาย

 

  • รับประทานอาหารปรุงสุก ถูกสุขลักษณะ

 

  • ล้างวัตถุดิบอาหาร และภาชนะให้สะอาดก่อนรับประทาน

 

  • ล้างมือให้สะอาดหลังทำกิจกรรมต่าง ๆ

 

  • แช่แข็งเนื้อหมู หรือวัว 12 ชั่วโมง และปลา 1 คืน ก่อนนำมาทำอาหาร

 

  • ขับถ่ายอุจจาระลงสุขภัณฑ์อย่างเป็นระเบียบ ไม่นำไปทำเป็นปุ๋ยทางการเกษตร

 

 

นอกจากซอยจุ๊ตับสดแล้ว ยังมีอาหารประเภทใกล้เคียงกันที่หากรับประทานแบบดิบเข้าไป ก็ส่งผลให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพได้ เช่น ลาบดิบ ก้อย ซกเล็ก ส้า จิ้นส้ม แหนมดิบ เนื้อจิ้มแจ่ว แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าให้งดอาหารประเภทนี้สำหรับผู้ที่ชื่นชอบ เพียงแต่แค่ให้ปรุงสุกด้วยความร้อนสูง เพื่อลดความเสี่ยงพยาธิเข้าสู่ร่างกาย และร่างกายปลอดภัยอีกด้วย

 

 

 


เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง

 

 

ศูนย์เอกซเรย์

 

 

ห้องปฏิบัติการ (Laboratory)

 

 

MRI หรือการตรวจคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (Magnetic Resonance Imaging) 

 

 

โรคไข้หูดับ ภัยมรณะที่มาจากความอร่อย