หนังตาตก (Ptosis, Drooping Eyelids) คือ ภาวะที่เปลือกตาด้านบนตกลงมาต่ำกว่าปกติ อาจตกมาแบบเล็กน้อยไปจนถึงปิดม่านตา ซึ่งหนังตาตกเป็นปัญหาที่เกิดขึ้นได้ทุกเพศทุกวัย และความรุนแรงจะแตกต่างกัน ไม่ได้มีอาการเจ็บปวด แต่อาจส่งผลกระทบต่อการมองเห็น
กล้ามเนื้อที่หนังตาผิดปกติตั้งแต่กำเนิด โดยร้อยละ 70 มักจะเกิดขึ้นกับตาเพียงข้างเดียว เรียกว่า หนังตาตกแต่กำเนิด
ผู้ป่วยที่เป็นหนังตาตก อาจจะเกิดอาการที่มีสาเหตุมาจากโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรง
อายุที่เพิ่มมากขึ้น เพราะกล้ามเนื้อดวงตา และผิวหนังอ่อนแอ ซึ่งอาจเป็นสาเหตุที่ส่งผลให้เกิดหนังตาตกได้
ระบบเส้นประสาทเกิดความผิดปกติ
เคยเกิดอุบัติเหตุรุนแรงที่บริเวณดวงตา
เปลือกตาด้านบนตกลงมาต่ำกว่าปกติ อาจเกิดขึ้นข้างเดียว หรือทั้งสองข้าง
หนังตาตกไม่ได้มีอาการที่เจ็บปวด แต่อาจส่งผลกระทบต่อการมองเห็น ซึ่งรบกวนการใช้ชีวิตประจำวันอย่างมาก
หากมีภาวะหนังตาตก ถ้าผู้ป่วยมองผ่านกระจก จะไม่สามารถมองเห็นตาดำได้ทั้งหมด
หากเด็กมีภาวะหนังตาตก อาจส่งผลให้เกิดโรคตาขี้เกียจขึ้นในอนาคตได้
หากมีภาวะหนังตาตกตั้งแต่กำเนิด อาจพบว่าเด็กเป็นตาเหล่ หรือมีความผิดปกติที่ส่งผลกระทบต่อดวงตา
หนังตาตกกระทันหัน, มองเห็นไม่ชัดเกือบปิดสนิท
ตาอักเสบ, เป็นไข้, กลอกตาลำบาก, แขน และขาอ่อนแรงครึ่งซีก
แพทย์จะซักถามถึงประวัติ, อาการ และโรคประจำตัวของผู้ป่วย รวมถึงประวัติของบุคคลในครอบครัว ว่ามีคนเป็นโรคกล้ามเนื้อทางพันธุกรรม หรือหนังตาตกไหม จากนั้นแพทย์อาจใช้เครื่องตรวจตา เพื่อหาสาเหตุ และทดสอบดวงตาว่ามีความผิดปกติ หรือภาวะแทรกซ้อนหรือไม่ นอกจากนี้แพทย์อาจพิจารณาใช้วิธีการอื่นเพื่อตรวจเพิ่มเติมให้กับผู้ป่วยในบางกรณี
สามารถรักษาได้ 2 วิธี ดังนี้
การใช้ยาตามอาการ
หากในกรณีที่มีตาแห้ง ให้ผู้ป่วยใช้น้ำตาเทียมหยอด ส่วนโรคกล้ามเนื้อบางชนิด สามารถรับประทานยาเพื่อบรรเทาอาการได้ นอกจากนี้แพทย์อาจพิจารณาให้ผู้ป่วยสามารถสวมแว่นตา สำหรับผู้ที่มีปัญหาหนังตาตกได้โดยเฉพาะ
การผ่าตัด
แพทย์จะทำการดึงกล้ามเนื้อส่วนลูกตาขึ้นมา และสร้างแรงกล้ามเนื้อที่เปลือกตา เพื่อไม่ให้บังดวงตา ทำให้ผู้ป่วยสามารถลืมตาได้, มองเห็นได้ดี และชัดเจนมากยิ่งขึ้น หลังจากผ่าตัดแพทย์จะนัดผู้ป่วยเพื่อดูว่าการหลับ หรือลืมตามีความผิดปกติหรือไม่
หนังตาตกไม่มีวิธีการป้องกันที่เห็นผล ทำได้เพียงคอยหมั่นสังเกตอาการ และเข้ารับการตรวจสุขภาพดวงตาประจำปี ถ้าหากมีความผิดปกติ แพทย์จะได้ทำการรักษาอย่างทันท่วงที เพื่อลดโอกาสของการเกิดโรค หรือปัญหาต่าง ๆ ที่จะตามมาบริเวณดวงตา
หนังตาตกเป็นปัญหาที่มีผลกระทบต่อการใช้ชีวิตอย่างมาก เพราะอาจส่งผลต่อการมองเห็น ดวงตาจึงจัดว่าเป็นอวัยวะที่สำคัญมาก ท่านต้องหมั่นสังเกตความผิดปกติให้ดี หากมีอาการ หรือความผิดปกติของดวงตา สามารถเข้าพบจักษุแพทย์ เพื่อวินิจฉัย รักษา และขอคำแนะนำให้การดูแลดวงตาเพิ่มเติมได้
เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง
เจ็บๆคันๆ ที่เปลือกตา นี่คืออาการของตากุ้งยิง