Polycystic Ovary Syndrome
Polycystic Ovary Syndrome (PCOS)

ถุงน้ำในรังไข่หลายใบ หรือ PCOS (Polycystic Ovary Syndrome) เป็นความผิดปกติที่เกิดจากต่อมไร้ท่อจนส่งผลให้ฮอร์โมนในร่างกายเสียสมดุล อาการชัดเจนที่สังเกตได้ คือ ประจำเดือนมาไม่ปกติ น้ำหนักเพิ่มขึ้น และปรากฏลักษณะทางกายภาพคล้ายเพศชาย โดยปกติแล้วจะพบในเพศหญิงวัยเจริญพันธุ์ สามารถวินิจฉัยได้ด้วยการทำอัลตราซาวด์มดลูกและรังไข่

 

สาเหตุของถุงน้ำในรังไข่หลายใบ

 

สาเหตุที่เกิดถุงน้ำในรังไข่หลายใบยังไม่เป็นที่ชัดเจนแน่ชัด แต่อาจเกิดมาจากปัจจัยความผิดปกติของฮอร์โมนหลายฮอร์โมนในร่างกายของเพศหญิง หรือปัจจัยอื่น ๆ ร่วมด้วย ดังนี้

 

  • ถุงน้ำในรังไข่หลายใบจากปัจจัยความผิดปกติของฮอร์โมน : จากความผิดปกติของฮอร์โมนอินซูลินที่มากเกินไป รวมไปถึงการมีฮอร์โมนของเพศชาย (เทสโทสเทอโรน) สูงกว่าปกติสามารถสังเกตได้จากที่มีใบหน้ามันมีสิวขึ้นเยอะ ศีรษะล้านคล้ายเพศชาย หรือมีขนขึ้นเยอะตามจุดต่าง ๆ ในร่างกาย เช่น ร่องอก ท้องส่วนล่าง แขน และขา เป็นต้น ในผู้หญิงบางรายจะมีปริมาณฮอร์โมนโพรแลกสูง ฮอร์โมนชนิดนี้จะกระตุ้นการหลั่งน้ำนมสำหรับหญิงตั้งครรภ์ล้วนกระตุ้นการเกิดถุงน้ำในรังไข่หลายใบได้
     
  • ถุงน้ำในรังไข่หลายใบจากปัจจัยด้านอื่น ๆ : อาจเป็นผลกระทบที่มาจากสิ่งแวดล้อมที่อาศัยอยู่ เชื้อชาติ รวมไปถึงพันธุกรรมกรณีที่มีเครือญาติเคยเป็นถุงน้ำในรังไข่หลายใบด้วยเช่นกัน

 

“สำหรับโรคที่ไม่รู้สาเหตุของการเกิดที่แท้จริงอย่างถุงน้ำในรังไข่หลายใบ การตรวจสุขภาพจึงเป็นทางเลือกที่ดีที่สุดในการลดความเสี่ยง”

 

อาการของถุงน้ำในรังไข่หลายใบ

 

  • ประจำเดือนมาไม่ปกติ ทั้งมาน้อยมามากไม่สม่ำเสมอ ไม่มาติดต่อกันหลายเดือน เว้นช่วงห่างรอบเดือนนานกว่า 35 วัน และมีรอบประจำเดือนน้อยกว่า 8 ครั้งต่อปี
     
  • น้ำหนักตัวเพิ่มมากขึ้น จนเกินมาตรฐานอาการอ้วนจะเป็นลักษณะของการลงพุงส่งผลต่ออินซูลินสาเหตุของถุงน้ำในรังไข่หลายใบ
     
  • มีลักษณะทางร่างกายเปลี่ยนไป เกิดจากฮอร์โมนเพศชายในตัว เช่น ขนขึ้นตามส่วนต่าง ๆ ของร่างกาย เสียงเปลี่ยนไปจากเดิม ผมร่วงทำให้ผมบาง หรือมีสิวขึ้น เป็นต้น
     
  • ภาวะมีบุตรยาก เป็นผลกระทบจากฮอร์โมนที่ผิดปกติในร่างกาย
     
  • อาการอื่น ๆ มีรอยดำตามข้อพับสัญญาณของความเสี่ยงโรคเบาหวาน เช่น ใต้ราวหน้าอก บริเวณต้นคอ และซอกรักแร้ เป็นต้น

 

 

การตรวจถุงน้ำในรังไข่หลายใบ

 

การวินิจฉัยเบื้องต้นจะเป็นการตรวจเพื่อแยกอาการของโรคอื่นกับถุงน้ำในรังไข่หลายใบด้วยการสอบถามผู้ป่วย เช่น อาการที่ปรากฏของฮอร์โมนเพศชาย ลักษณะความผิดปกติของประจำเดือน ประกอบกับการตรวจด้านอื่นร่วมด้วย เช่น ตรวจเลือดเพื่อหาระดับฮอร์โมน หรือการอัลตราซาวด์รังไข่แล้วพบถุงน้ำจำนวนมาก เป็นต้น

 

ภาวะแทรกซ้อนจากถุงน้ำในรังไข่หลายใบ

 

  • ส่งผลให้เกิดภาวะมีบุตรยาก
  • เสี่ยงความดันโลหิตสูง และโรคหัวใจและหลอดเลือด
  • เสี่ยงโรคอ้วนและโรคตับอักเสบจากถุงน้ำในรังไข่หลายใบ
  • เพิ่มโอกาสเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2
  • ส่งผลต่อโพรงมดลูก เช่น อาการเลือดออก หรือมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก

 

ถุงน้ำในรังไข่หลายใบ

 

วิธีรักษาถุงน้ำในรังไข่หลายใบ

 

สามารถรักษาได้หลายวิธีแต่ต้องขึ้นอยู่กับลักษณะอาการ รวมไปถึงปัจจัยอื่น ๆ ร่วมด้วยเพื่อหาแนวทางในการรักษาที่เหมาะสมต่อไป ดังนี้

 

  • การรักษาถุงน้ำในรังไข่หลายใบด้วยยา ต้องขึ้นอยู่กับอาการของผู้ป่วยด้วย เช่น การรักษาอาการตกไข่ผิดปกติ ด้วยการรับยาโคลมีฟีนที่ช่วยให้การตกไข่กลับมาเป็นปกติ
     
  • การผ่าตัดรักษาถุงน้ำในรังไข่หลายใบ เพื่อกำจัดส่วนที่ผลิตฮอร์โมนเทสโทสเทอโรน มีส่วนช่วยให้การตกไข่กลับมาเป็นปกติด้วยการผ่าตัดจี้รังไข่แต่การรักษาด้วยวิธีนี้จะส่งผลในระยะสั้นเท่านั้น
     
  • การรักษาถุงน้ำในรังไข่หลายใบด้วยวิธีอื่น ๆ เช่น การใช้ห่วงอนามัยมีจุดประสงค์เพื่อป้องกันความผิดปกติของเยื่อบุโพรงจมูก

 

เป็นถุงน้ำในรังไข่หลายใบต้องดูแลตนเองอย่างไร

 

  • ทานยาและปฏิบัติตนตามแพทย์สั่งอย่างเคร่งครัด
  • อย่าปล่อยให้ตนเองเครียด เพราะมีผลต่อฮอร์โมนในร่างกายที่ส่งผลให้เกิดถุงน้ำในรังไข่หลายใบ
  • ดูแลน้ำหนัก พยายามลดน้ำหนักด้วยการทานอาหารที่มีประโยชน์ และการออกกำลังกาย

 

 

ป้องกันถุงน้ำในรังไข่หลายใบได้อย่างไร

 

ไม่สามารถหาวิธีการป้องกันที่ชัดเจนได้ แต่การดูแลสุขภาพสามารถช่วยลดโอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อนของถุงน้ำในรังไข่หลายใบได้ ทั้งการพักผ่อนให้เพียงพอ ทานอาหารให้ครบ 5 หมู่ หมั่นออกกำลังกาย หลีกเลี่ยงความเครียด ตรวจอัลตราซาวด์มดลูกและรังไข่ รวมไปถึงการรักษาน้ำหนักให้ได้มาตรฐาน

 

ถุงน้ำในรังไข่หลายใบเป็นความเสี่ยงของผู้หญิงที่ไม่สามารถมองข้ามได้ เนื่องจากอาการแทรกซ้อนที่รุนแรง และยากที่จะป้องกันการตรวจสุขภาพของผู้หญิงด้วยการอัลตราซาวด์มดลูกและรังไข่จึงสำคัญ


แพ็กเกจที่เกี่ยวข้อง