ตัวเหลือง เรียกภาวะดีซ่านหรือไม่
ตัวเหลือง เป็นภาวะดีซ่านหรือเปล่า ?

 

ภาวะดีซ่าน (Jaundice) คือ ภาวะที่ร่างกายมีสารที่เรียกว่า “บิลิรูบิน” ในกระแสเลือดเยอะเกินไป ทำให้เยื่อบุตาขาว เนื้อเยื่อ และผิวหนังเปลี่ยนเป็นสีเหลือง

 

 

ภาวะดีซ่าน มีสาเหตุมาจาก 

 

  • การอุดตันของท่อน้ำดี 

 

  • การติดเชื้อของตับ เช่น ไวรัสตับอักเสบบี

 

  • การติดเชื้อบางชนิดที่มีผลต่อเม็ดเลือดแดง

 

  • โรคตับอักเสบ 

 

 

  • โรคที่เกี่ยวกับโลหิตบางประเภท เช่น ธาลัสซีเมียและจีซิกพีดี

 

ภาวะดีซ่านเป็นภาวะที่อันตรายมาก เราต้องคอยสังเกตร่างกายตัวเองให้ดี เพราะว่าภาวะนี้เกิดขึ้นได้ตั้งแต่เด็กทารกไปจนถึงผู้ใหญ่ ถ้าสังเกตว่ามีอะไรผิดปกติให้รีบพบแพทย์ทันที

 

 

 

ภาวะดีซ่าน อาการเป็นแบบใด

 

 

  • ผิวหนัง ดวงตา ฝ่ามือ ฝ่าเท้า จะมีสีเหลือง มีอาการคัน เพราะสารบิลิรูบินทำให้เกิดการระคายเคืองผิวหนัง 

 

  • มีไข้ หนาวสั่น คลื่นไส้ ท้องเสีย 

 

  • ปวดบริเวณชายโครงด้านขวา ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อ ท้องและขาบวม เบื่ออาหาร 

 

  • ถ้าเป็นทารก จะมีอาการซึม นอนทั้งวัน ไม่ดูดนม โตขึ้นอาจจะมีสติปัญญาที่ต่ำกว่าเกณฑ์ เนื่องจากมีสารบิลิรูบินไปจับในสมอง

 

 

 

การวินิจฉัยภาวะดีซ่าน ทำอย่างไรบ้าง

 

  • การตรวจเลือด เพื่อดูภูมิต้านทานของโรค ไวรัสตับอักเสบ ค่าCBC ค่าสารบิลิรูบิน และค่าเอนไซม์เพื่อวัดค่าการทำงานของตับ 

 

  • ตรวจรักษาทางเดินท่อน้ำดีและตับอ่อนด้วยการส่องกล้อง 

 

  • ตรวจชิ้นเนื้อ

 

  • ตรวจร่างกาย เช่น ตรวจปัสสาวะและอุจจาระ หรือตรวจเพื่อดูว่าร่างกายมีโรคหรือสาเหตุอะไรที่นำไปสู่ภาวะดีซ่านหรือเปล่า

 

  • ตรวจโดยการฉายภาพรังสี เพื่อดูความผิดปกติของตับและท่อน้ำดี

 

 

ภาวะดีซ่านและการแทรกซ้อน

 

  • ในเด็กทารก อาจเกิดเซลล์เนื้อเยื่อสมองถูกทำลายถาวร มีผลกระทบทำให้ระบบการได้ยินหรือสติปัญญาผิดปกติ

 

  • อาการคันทั่วร่างกาย

 

  • ภาวะซีดจากโรคโลหิต

 

 

ในชีวิตประจำวัน เราไม่รู้เลยว่า ภายในร่างกายของเรามีโรคอะไรที่จะนำพาไปสู่ภาวะดีซ่านหรือเปล่า เพราะไม่ใช่ทุกคนที่เกิดมาจะมีสุขภาพที่แข็งแรงและปราศจากโรคภัย ทุกภาวะหรือโรค ล้วนมีวิธีการรักษาและป้องกัน เพื่อบรรเทาความรุนแรงของอาการ

 

 

 

การรักษาภาวะดีซ่าน

 

 

  • รักษาแบบประคับประคองตามอาการ เช่น ให้ยาบรรเทาอาการเมื่อผู้ป่วยมีอาการคัน

 

  • รักษาโดยใช้วิธีการส่องไฟ เพื่อตรวจดูค่าบิลิรูบินให้อยู่ในระดับที่ปกติ แต่การส่องไฟก็มีข้อเสีย เช่น อาการขาดน้ำ ร่างกายจะขาดน้ำเพราะส่องไฟ น้ำหนักตัวอาจลดลง

 

 

  • สังเกตดู ถ้าผู้ป่วยที่ร่างกายยังไม่เหลืองมาก แพทย์อาจให้เจาะเลือดเพื่อดูสารบิลิรูบิน ถ้าไม่สูงมากก็ให้กลับบ้านได้ ถ้ายังไม่แน่ใจอาจจะต้องมาตรวจซ้ำในวันพรุ่งนี้ 

 

  • รักษาโดยการเปลี่ยนถ่ายเลือด ถ้ามีค่าบิลิรูบินในเลือดสูง ให้ทำการถ่ายออกแล้วเติมเลือดอื่น วิธีนี้ทำเพื่อลดค่าบิลิรูบินแบบรวดเร็ว

 

 

 

การดูแลป้องกันตัวเองจากภาวะดีซ่าน

 

  • พักผ่อนให้เพียงพอ

 

  • รับประทานอาหารให้ถูกสุขอนามัย

 

  • พยายามบริหารหลีกเลี่ยงความเครียด จะได้ไม่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพ

 

  • ควบคุมน้ำหนักและระดับไขมันให้อยู่ในเกณฑ์

 

  • ดูแลรักษาตัวเอง พยายามควบคุมไม่ให้เกิดโรคที่เป็นสาเหตุ

 

ภาวะดีซ่านเป็นภาวะที่น่ากลัวและอันตรายมาก ๆ เพราะผลกระทบต่อร่างกายรุนแรง ไม่ว่าจะเกี่ยวกับภูมิต้านทานร่างกาย โลหิตจาง โรคตับแข็งจากไวรัส ผลที่เกิดกับทารกก็หนักเช่นกันไม่ว่าจะเป็น เสี่ยงที่หูจะดับ พัฒนาการสติปัญญาผิดปกติ ถ้ารู้ตัวว่าร่างกายมีอาการผิดปกติหรือเข้าข่ายภาวะดีซ่าน ให้รีบเข้าพบแพทย์โดยด่วน อย่าปล่อยให้หายตามธรรมชาติ



 

เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง

 

ตรวจการทำงานของตับมีอะไรบ้าง

 

ตัดถุงน้ำดี หากร่างกายไม่มีจะเป็นเช่นไร