ยาทากันยุง ป้องกันพาหะโรคร้ายในหน้าฝน ใช้อย่างไรให้ปลอดภัย
ยาทากันยุง ป้องกันพาหะโรคร้ายในหน้าฝน ใช้อย่างไรให้ปลอดภัย

ยาทากันยุง เป็นทางเลือกในการป้องกันแมลงชนิดหนึ่งที่เป็นพาหะของโรคต่าง ๆ ในช่วงฤดูฝนรวมทั้งประเทศที่มีลักษณะภูมิอากาศเขตร้อน เช่น ไข้เลือดออก ชิคุนกุนยา เท้าช้าง มาลาเรีย  ซึ่งปัจจุบันได้มีผลิตภัณฑ์ออกมาในรูปแบบหลากหลาย ไม่ว่าจะเป็นโลชั่น ครีม สเปรย์ คล้ายกับเครื่องบำรุงผิวตามท้องตลาดทั่วไป แต่ส่วนประกอบนั้นมีส่วนผสมของเคมีและสารสกัดธรรมชาติ หากใช้ไม่ถูกสุขลักษณะอาจส่งผลกระทบต่อร่างกายได้

 

 

สารในยาทากันยุง

 

สามารถแบ่งตามกลไกการออกฤทธิ์ ได้แก่

 

รบกวนการรับกลิ่นของยุง ทำให้มันไม่บินเข้ามาต่อมเพื่อดูดเลือดของมนุษย์ ไม่ว่าจะเป็น

 

  • DEET

 

  • เอทิลบิวทิลอเซติลามิโนโพรพิโนเอต (IR3535)

 

  • Picaridin

 

สารจากธรรมชาติ เช่น

 

  • ตะไคร้

 

  • ยูคาลิปตัส

 

  • เปลือกส้ม

 

กวนการทำงานของระบบประสาทของยุง เมื่อมันได้กลิ่นจะเป็นอัมพาตอย่างรวดเร็ว แต่มักจะพบในรูปแบบของยาจุดกันยุงที่มีควันมากกว่า ซึ่งประกอบไปด้วย

 

  • สารในกลุ่ม Pyrethroids

 

  • Allethrin

 

 

ครีม โลชั่น สเปรย์กันยุง

 

 

ยาทากันยุงสำหรับทารก

 

เด็กที่เพิ่งคลอดออกมานั้น มีความบอบบางมาก ไม่ควรใช้ยาทากันยุงในเด็กต่ำกว่า 2-6 เดือน ซึ่งถ้าหากใช้จะเกิดอาการผิดปกติ เช่น ผื่น คัน ผิวหนังอักเสบ ควรใช้วิธีอื่น ไม่ว่าจะเป็น

 

  • สวมใส่เสื้อผ้าปกคลุมร่างกาย

 

  • ใช้แผ่นไล่ยุงที่มีกลิ่นตะไคร้แปะบนเสื้อผ้าของทารก

 

  • นอนในมุ้งครอบ

 

  • ใช้อุปกรณ์ไฟฟ้าไล่ยุง

 

  • อยู่ในที่มีลมพัดถ่ายเท

 

  • กำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุง

 

 

ทายากันยุงให้ลูก

 

 

ยาทากันยุงสำหรับเด็ก

 

เด็กอายุ 6 เดือน ขึ้นไป สามารถใช้ยาทากันยุงประเภทตะไคร้หอม น้ำมันยูคาลิปตัส สารสกัดจากผิวเปลือกส้ม หรือสาร DEET ความเข้มข้นไม่เกิน 10 % ทั้งนี้สารเคมีในข้างต้นเป็นตัววัดในการใช้ผลิตภัณฑ์ด้วย

 

  • โดยเด็กอายุไม่เกิน 4 ปี ควรใช้ความเข้มข้นไม่เกิน 30%

 

  • อายุ 5-6 ขวบ ต้องต่ำกว่า 50%

 

  • อายุ 7-12 ปี ไม่มากกว่า 95 %

 

อีกทั้งผู้ปกครองควรเป็นผู้ทายากันยุงให้บุตรหลานเอง ค่อย ๆ สอนการใช้ ในปริมาณที่เหมาะสมโดยระยะเวลาต้องไม่ติดต่อกัน  รวมทั้งไม่ทาหรือฉีดเข้าไปที่บริเวณใบหน้า  ริมฝีปาก รอบดวงตา หรือบริเวณแผลของเด็กโดยตรง เมื่อเสร็จแล้วเน้นย้ำว่าต้องล้างมือด้วยสบู่หรือน้ำให้สะอาด

 

 

เด็กสวมเสื้อผ้ามิดชิด

 

 

ยาทากันยุงอันตรายไหม

 

หากใช้อย่างถูกสุขลักษณะก็ไม่ความผิดปกติแต่อย่างใด แต่ผู้ที่เชื่อในโฆษณาชวนเชื่อ ไม่อ่านฉลากก่อนใช้ แล้วนำไปใช้กับเด็ก ผู้สูงอายุ หรือผู้ที่แพ้สารในยาทากันยุง อาจทำให้เกิดอาการพิษเฉียบพลัน ได้แก่

 

  • มึนงง

 

  • ปวดศีรษะ

 

  • อาเจียน

 

  • ผิวหนังอักเสบ บวม แดง

 

  • น้ำมูกไหล

 

  • หายใจติดขัด

 

  • กล้ามเนื้อกระตุก

 

  • อ่อนเพลีย

 

  • ชัก

 

  • หมดสติ

 

 

ตะไคร้ไล่ยุง

 

 

ใช้ยาทากันยุงอย่างไรให้ปลอดภัย

 

  • ใช้ผลิตภัณฑ์ที่ผ่านการรับรองจากองค์การอาหารและยา (อย.)

 

  • ปฏิบัติตามข้อแนะนำบนฉลากอย่างเคร่งครัด

 

  • หากใช้รูปแบบของการพ่นสเปรย์ ควรอยู่ในบริเวณที่มีอากาศถ่ายเทสะดวก

 

  • หลีกเลี่ยงการใช้ยาทากันยุงกับผลิตภัณฑ์บำรุงผิวอื่น เพราะอาจทำปฏิกิริยาเป็นพิษต่อผิวหนังได้

 

  • ไม่ควรวางไว้ใกล้กับเครื่องสำอางหรือครีมอื่น ๆ

 

 

ยาทากันยุงเป็นเพียงทางเลือกหนึ่งที่ไม่สามารถป้องกันยุงได้เพียงอย่างเดียว ควรกำจัดน้ำขังเพราะเป็นแหล่งเพาะพันธุ์ ปิดหน้าต่าง ประตู ใช้มุ้งลวด สวมเสื้อผ้าปกคลุมร่างกายมิดชิดโดยไม่ใช้สีทึบหรือสว่างจนเกินไป อีกทั้งก่อนใช้ผลิตภัณฑ์ที่ทำมาจากธรรมชาติ จะต้องมีวิจารณญาณอย่างรอบคอบ เพื่อปลอดภัยจากแมลงร้ายและโรคในหน้าฝนนี้