น้ำนมแม่ สายใยแห่งรักที่ส่งผลดีต่อสุขภาพทารก
น้ำนมแม่ สายใยแห่งรักที่ส่งผลดีต่อสุขภาพทารก

น้ำนมของแม่ เกิดจากเซลล์ที่บุอยู่ภายในกระเปาะเล็ก ๆ ของเนื้อเต้านม โดยเส้นเลือดบริเวณหน้าอกจะไปหล่อเลี้ยงเซลล์เหล่านี้ เมื่อถึงเวลาให้นมบุตรของเหลวนี้จะถูกขับผ่านท่อน้ำนมและออกมาทางหัวนม ซึ่งในนมแม่จะมีสัดส่วนของปริมาณไขมันมากกว่าโปรตีนจึงเป็นสารอาหารที่เหมาะสมต่อทารกแรกคลอดจนถึง เด็กอายุครบ 6 เดือนเป็นอย่างยิ่ง  

 

 

นมแม่มีประโยชน์อย่างไร

 

ทารก

 

  • สร้างภูมิคุ้มกันในร่างกาย

 

  • ลดความเสี่ยงต่อโรคต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็น ภูมิแพ้  ปอดบวม หืด ลำไส้อักเสบ ท้องเสีย

 

  • ลดการติดเชื้อในระบบการทำงานของร่างกาย เช่น ทางเดินหายใจ ทางเดินอาหารและการขับถ่าย

 

  • กระตุ้นการทำงานของประสาทและสมองให้ดีขึ้น

 

  • ช่วยสร้างพัฒนาการมองเห็นให้มีประสิทธิภาพ

 

  • ลดการขับของเสียจากไต

 

  • ฟันมีความแข็งแรง ความผิดปกติทางทันตกรรมจึงเกิดได้ยาก

 

มารดา

 

  • ลดความเสี่ยงของโรคมะเร็งเต้านมหรือกระดูกพรุน

 

  • สามารถลดน้ำหนักได้ ห่างไกลจากความอ้วน

 

  • ประหยัดค่าใช้จ่าย

 

  • ขณะให้นมจะเกิดความรัก ความผูกพันต่อลูกน้อย

 

 

ที่ปั๊มนม

 

 

นมแม่กับนมผง

 

นมผงที่ผ่านการชงแล้ว จะมีสารอาหารและย่อยได้ยากกว่านมแม่ ไม่สามารถต้านทานหรือกำจัดเชื้อโรค รวมทั้งส่งเสริมการเจริญเติบโตของอวัยวะได้ ซึ่งลำไส้ของทารกแรกเกิดยังเจริญเติบโตไม่เต็มที่ หากได้รับนมผงเลยนั้นโปรตีนจะเข้าสู่ร่างกาย ผ่านช่องระหว่างเซลล์บุผิวลำไส้ ทำให้เกิดผลเสียต่าง ๆ ดังนี้

 

  • กรด ด่าง ในลำไส้ใหญ่ไม่สมดุลกัน

 

  • ส่งผลกระทบต่อเชื้อที่ช่วยป้องกันโรคในลำไส้ใหญ่ ทารกอาจเกิดการท้องเสียได้

 

  • มีโอกาสเป็นโรคภูมิแพ้โปรตีนนมวัว

 

 

 ถุงซิบล็อกใส่น้ำนม

 

 

การเก็บรักษานมแม่

 

คุณแม่สามารถใช้อุปกรณ์เครื่องปั๊มนม เก็บน้ำนมไว้ในถุงภาชนะ ตามปริมาณที่ลูกน้อยรับประทานในแต่ละมื้อ หากแยกไว้หลายใบควรเขียนป้ายกำกับวันที่ไว้ แล้วนำไปแช่เย็น เพื่อให้บุตรได้บริโภคภายหลัง

 

  • หากเก็บในอุณหภูมิห้องปกติ น้ำนมจะมีอายุได้ 4-6 ชั่วโมง

 

  • เก็บไว้ในตู้เย็น นานประมาณ 1-2 วัน

 

  • ไว้ที่ช่องแช่แข็ง เก็บได้ถึง 3 เดือน

 

ก่อนที่ทารกจะรับประทานนมแม่นั้น น้ำนมที่แช่ไว้จะต้องทำการละลายเสียก่อน ควรปฏิบัติดังนี้

 

  • ควรละลายนมในช่วงกลางคืน โดยนำไปวางในตู้เย็นช่องธรรมดา จะเก็บได้ 1 วัน แล้วนำไปวางบนภาชนะที่อยู่บนน้ำอุ่น ลูกถึงจะบริโภคได้

 

  • หลีกเลี่ยงการละลายโดยใช้น้ำร้อนหรือไมโครเวฟ เพราะอาจสูญเสียคุณค่าทางสารอาหารได้

 

  • นมแม่ที่ละลายแล้วไม่ควรนำกลับไปแช่เย็นใหม่

 

 

เก็บน้ำนมใส่ขวด

 

 

บำรุงน้ำนมแม่

 

ปริมาณน้ำนมของแม่ มาจาก โปรแลคติน ไม่ใช่ขนาดหน้าอกแต่อย่างใด ซึ่งฮอร์โมนนี้จะอยู่ที่ต่อมใต้สมองของมารดา ช่วยให้เซลล์ผลิตน้ำนมออกมา โดยการหลั่งจะออกมามากช่วงขณะตั้งครรภ์และตอนให้นมบุตร หากกังวลว่าน้ำนมของตนเองไม่เพียงพอต่อความต้องการของลูก ก็จะต้องได้รับการกระตุ้นโดยการบีบของตัวคุณแม่เอง หรือทารกดูดออกมาจากเต้า ทั้งนี้ยังมีตัวช่วยที่จะเพิ่มปริมาณน้ำนม จากการรับประทานอาหารไทยพื้นบ้านได้ อย่างเช่น

 

  • แกงเลียง

 

  • ยำหัวปลี

 

 

โอบกอดลูกขณะให้นม

 

 

สีของน้ำนม

 

เหลือง

 

  • เรียกว่า Colostrum  น้ำนมหลังคลอด 3-5 วัน สารอาหารและสารสร้างภูมิต้านทาน ช่วยเสริมสร้างความแข็งแรงให้แก่ทารก

 

สีใส

 

  • มีสารอาหารที่ช่วยพัฒนาสมอง ปริมาณน้ำเยอะ ช่วยกระตุ้นให้ทารกขับถ่ายได้เป็นอย่างดี

 

ขาวเข้ม

 

  • มีโปรตีนและไขมันสูง ช่วยเพิ่มพลังงาน และเสริมสร้างการเจริญเติบโตให้แก่ทารก

 

แดง

 

  • หากวันนั้นคุณแม่รับประทานผัก ผลไม้หรืออาหารที่มีสีแดงมาก น้ำนมที่ออกมาจะมีสีคล้ายกับของที่บริโภคเข้าไป หลังจากนั้นผ่านไป 2-3 วัน จะกลับมาเป็นสีขาว นอกจากนี้ยังเกิดขึ้นได้จากความผิดปกติ เช่น หัวนมแตก เส้นเลือดฝอยแตก ได้รับการบาดเจ็บบริเวณเต้านม เป็นต้น

 

 

เด็กแข็งแรง

 

 

เด็กสุขภาพดีจากนมแม่

 

สามารถสังเกตอาการลูกน้อย เมื่อดูดนมจากเต้าของมารดา ที่บ่งบอกถึงลักษณะของความแข็งแรง ไม่มีความผิดปกติแต่อย่างใด

 

  • ได้ยินเสียงทารกกลืนน้ำนม

 

  • ก่อนให้นมบุตรบริเวณเต้าของคุณแม่จะคัดตึง และนิ่มลงหลังจากที่ลูกอิ่มแล้ว

 

  • มีน้ำนมไหลออกมาเอง

 

  • ภายใน 1 วัน ทารกน้อยจะขับถ่ายอุจจาระประมาณ 4-8 ครั้ง ปัสสาวะประมาณ   6 ครั้ง

 

  • สีอุจจาระของทารกอายุ 3 วัน มีสีเทาหรือดำ หลังจากนั้นผ่านำไปกลายเป็นสีเหลือง เนื้อนิ่ม

 

  • นอนพักหลับเป็นเวลา ไม่ร้องไห้รบกวน

 

 

หากได้รับข่าวสารโฆษณาที่เกี่ยวข้องกับยาหรือผลิตภัณฑ์เสริมสร้างน้ำนมให้มารดา หลีกเลี่ยงซื้อมารับประทานเองโดยเด็ดขาด ควรนำมาปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ เพราะอาจส่งผลต่อบุตรที่รับประทานนมอยู่ได้ ทั้งนี้ช่วงขณะให้นมแก่ทารก ควรโอบกอด สัมผัสเขาอย่างแนบชิด ไออุ่นรักจากแม่จะทำให้เกิดสายสัมพันธ์อย่างแนบแน่น นี่คือสิ่งที่ธรรมชาติมอบให้มาแก่มนุษย์