CHAT

หน้าแรก > รวมบทความสุขภาพ > ป้องกันภาวะครรภ์ไข่ปลาอุกด้วยการฝากครรภ์

ป้องกันภาวะครรภ์ไข่ปลาอุกด้วยการฝากครรภ์

16 มีนาคม 2565 • 52219 ครั้ง

ครรภ์ไข่ปลาอุก (Molar Pregnancy/Hydatidiform Mole) คือ ภาวะการตั้งครรภ์ที่ผิดปกติ มีอาการเริ่มแรกเหมือนการตั้งครรภ์ทั่วไป แต่ตัวอ่อนของทารก และรกไม่เจริญปกติตามธรรมชาติ กล่าวคือ เมื่ออสุจิและไข่ได้รับการปฏิสนธิกันแล้ว แต่เซลล์ที่สร้างรกกลับทำงานผิดปกติ โดยเนื้อเยื่อของตัวอ่อนกลายเป็นเนื้องอกในมดลูก ส่งผลเกิดถุงน้ำรังไข่ หรือซีสต์ เป็นลักษณะไข่ปลา หรือพวงองุ่น เมื่อเซลล์นี้เจริญเติบโตในมดลูกแทนการเจริญเติบโตของทารก ดังนั้นผู้ที่ตั้งครรภ์ ควรเข้าพบแพทย์เพื่อทำการตรวจตามนัดหมายการฝากครรภ์อย่างเคร่งครัด

ประเภทของภาวะครรภ์ไข่ปลาอุก

1. ครรภ์ไข่ปลาอุกอย่างเดียว (Complete Molar Pregnancy) คือ ภาวะที่เซลล์ผิดปกติเจริญเติบโตขึ้นมาทั้งหมด โดยที่ไม่มีการเติบโตของตัวอ่อน

2. ครรภ์ไข่ปลาอุกร่วมกับการมีทารก (Partial Molar Pregnancy) คือ ภาวะที่เซลล์ผิดปกติเจริญเติบโตขึ้นมา กับตัวอ่อนของทารกที่มีความผิดปกติ ส่งผลให้ตัวอ่อนไม่สามารถเติบโตได้

3. ครรภ์ไข่ปลาอุกที่เนื้องอกรกลุกลามเข้าไปในกล้ามเนื้อมดลูก (Invasive mole) โรคกลุ่มนี้จะมีโอกาสแพร่กระจายคล้ายโรคมะเร็งในรกได้

4. มะเร็งไข่ปลาอุก หรือมะเร็งรก (Choriocarcinoma) ภาวะที่เซลล์ผิดปกติเจริญเติบโตขึ้นมา โดยเนื้อเยื่อของตัวอ่อนกลายเป็นเนื้องอกในมดลูกชนิดเดียวกับมะเร็ง สามารถลุกลาม และแพร่กระจายเข้าสู่กระแสเลือด เป็นอันตรายต่อร่างกายได้

สาเหตุภาวะครรภ์ไข่ปลาอุก

เมื่ออสุจิและไข่ได้รับการปฏิสนธิ แต่โครโมโซมในไข่กลับผิดปกติ ไข่ที่เจริญเติบโตขึ้นมานั้นจึงไม่มีตัวอ่อนทารก สามารถแบ่งได้ตามประเภท

1. ครรภ์ไข่ปลาอุกอย่างเดียว เกิดจากไข่ที่ได้รับการปฏิสนธิมีโครโมโซมที่มาจากพ่อทั้งหมด ทำให้เกิดถุงน้ำในรังไข่ แทนการเจริญเติบโตของเนื้อรก ตัวอ่อน และถุงน้ำคร่ำในไข่

2. ครรภ์ไข่ปลาอุกร่วมกับการมีทารก เกิดจากไข่ที่ได้รับการปฏิสนธิมีโครโมโซมจากแม่ 23 โครโมโซม และจากพ่อ 46 โครโมโซม สาเหตุที่เป็นแบบนี้เพราะว่า มีอสุจิสองตัวปฏิสนธิภายในไข่ใบเดียวกัน การเจริญเติบโตของทารกจึงมีความผิดปกติ จึงเรียกสาเหตุนี้ว่าการเพิ่มโครโมโซมซ้ำ (Duplication)

อาการภาวะครรภ์ไข่ปลาอุก

ในระยะแรกมักจะมีอาการคล้ายกับอาการตั้งครรภ์ทั่วไป เช่น ประจำเดือนขาด มีอาการแพ้ท้อง อีกทั้งยังมีอาการลักษณะเหมือนภาวะแท้ง ภาวะครรภ์ไข่ปลาอุกจะมีอาการดังนี้

1. มีเลือดจะมีสีน้ำตาลเข้ม หรือสีแดงอ่อนๆ ออกมาจากช่องคลอดในช่วงอายุครรภ์ 4 – 12 สัปดาห์ และอาการอ่อนเพลียจากการเสียเลือด

2. มดลูกขยายใหญ่ผิดปกติ ทำให้อุ้งเชิงกรานถูกกดบีบ ส่งผลให้เกิดอาการปวดท้อง และท้องบวมขึ้น

3. คลื่นไส้ อาเจียน จากการแพ้ท้อง

4. ความดันโลหิตสูง และมีโปรตีนในปัสสาวะ จากภาวะครรภ์เป็นพิษ

5. มีถุงน้ำรังไข่ (theca lutein ovarian cyst)

การวินิจฉัยภาวะครรภ์ไข่ปลาอุก

การเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT Scan) และคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI) บริเวณหน้าอก ท้อง อุ้งเชิงกราน และสมอง

ตรวจเลือดเพื่อหาระดับของฮอร์โมน (human chorionic gonadotropin / hCG )หากผู้ตั้งครรภ์มีฮอร์โมน hCG ในระดับต่ำ มีความเสี่ยงที่จะเกิดภาวะครรภ์ไข่ปลาอุก

อัลตราซาวด์ แพทย์จะอัลตราซาวด์ดูเนื้อเยื่อภายในท้อง บริเวณอุ้งเชิงกรานของผู้ตั้งครรภ์

ครรภ์ไข่ปลาอุก

การรักษาภาวะครรภ์ไข่ปลาอุก

การขูดมดลูก (suction curettage) แพทย์จะฉีดยาชา และให้ผู้ตั้งครรภ์ ขึ้นขาหยั่งเตรียมตัวขูดมดลูก แพทย์จะสอดอุปกรณ์ เข้าไปในช่องคลอดและขูดมดลูก นำเนื้อเยื่อมดลูกออกมา ใช้เวลาประมาณ 15-30 นาที

การผ่าตัดมดลูก (hysterectomy) สำหรับผู้ที่ตั้งครรภ์ และมีเนื้องอกในมดลูกชนิดเดียวกับมะเร็ง และไม่ต้องการมีบุตรในอนาคต

การทำเคมีบำบัด (prophylactic chemotherapy) แพทย์จะทำเคมีบำบัดแก่ผู้ป่วยที่ตัดมดลูกไปแล้ว แต่ยังมีภาวะฮอร์โมน hCG สูงร่วมด้วย

การยุติการตั้งครรภ์ แพทย์จะพิจารณาให้ยุติการตั้งครรภ์ เพื่อป้องกันอันตรายจากการเสียเลือด และภาวะแทรกซ้อนต่างๆ

การป้องกันภาวะครรภ์ไข่ปลาอุก

1. หลีกเลี่ยงการตั้งครรภ์ในช่วงอายุ ต่ำกว่า 20 ปี หรือมากกว่า 40 ปีขึ้นไป

2. งดการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และเลิกสูบบุหรี่

3. รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ ให้ครบ 5 หมู่ ในทุกๆวัน

4. เมื่อตรวจพบว่าตั้งครรภ์ ควรไปพบแพทย์เพื่อฝากครรภ์โดยทันที

ผู้ที่เคยมีประวัติภาวะครรภ์ไข่ปลาอุก และต้องการมีบุตรอีก แพทย์จะแนะนำให้ทำการคุมกำเนิดอย่างน้อย 1 ปี เพื่อเฝ้าระวังอาการของภาวะครรภ์ไข่ปลาอุกกำเริบ อีกทั้งผู้ที่ตั้งครรภ์อายุ 35 ปี ขึ้นไป หรือผู้เคยมีประวัติการแท้งบุตร หากตรวจพบว่ามีการตั้งครรภ์ ควรไปพบแพทย์เพื่อฝากครรภ์โดยทันที เพราะ มีความเสี่ยงสูงในการเกิดภาวะครรภ์ไข่ปลาอุก

เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง

โปรแกรมคลอด และฝากครรภ์

บทความล่าสุด