อัมพฤกษ์ อัมพาตเป็นโรคที่น่ากลัวในกลุ่มผู้สูงอายุ เพราะวัยนี้เป็นวัยที่เสี่ยงต่อการเป็นโรคทางสมองมากกว่าวัยอื่น หากเป็นแล้วจะทำให้เกิดอาการแขนขาอ่อนแรง ขยับตัวไม่ได้ เสี่ยงต่อการเป็นผู้ป่วยติดเตียง และยังเป็นสาเหตุของการเสียชีวิตในอันดับต้น ๆ แม้โรคนี้จะเป็นโรคที่ดูน่ากลัวแต่เราสามารถป้องกันได้ด้วยการดูแลตัวเองตั้งแต่เนิ่น ๆ และควรทำความเข้าใจโรคนี้เพื่อให้ตัวเรา และคนในครอบครัวห่างไกลจากโรคร้ายนี้ด้วย ดังนั้นเรามาดู 9 ข้อควรรู้เกี่ยวกับโรคอัมพฤกษ์ อัมพาตเพื่อลดความเสี่ยงของโอกาสการเกิดโรคนี้กัน
อัมพฤกษ์ อัมพาต หรือ cerebrovascular accident (CVA) เป็นอาการของโรคหลอดเลือดในสมอง หรือ Stroke เกิดจากการที่เซลล์สมองขาดเลือด โดยมีสาเหตุจากภาวะหลอดเลือดสมองตีบและอุดตัน (ischemic stroke หรือ thrombosis) ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้เกิดโรคมากถึง 80% และอีก 20 % คือสาเหตุจากการมีเลือดออกในสมอง (bleeding หรือ haemorrhage)
โรคทั้งสองเป็นโรคที่เราได้ยินชื่ออยู่บ่อย ๆ บางคนอาจจะคิดว่าเป็นโรคเดียวกัน แต่จริง ๆ แล้วโรคอัมพฤกษ์ อัมพาตเป็นคนละโรคกัน โดยมีความแตกต่างกัน ดังนี้
อาการสมองขาดเลือดจะมีความรุนแรงของโรคที่แตกต่างกันขึ้นอยู่กับระยะเวลาของการเป็น ดังนี้
โรคหลอดเลือดสมองไม่ได้น่ากลัวเฉพาะในผู้สูงอายุ แต่ผู้ที่มีความเสี่ยงจะสามารถเป็นได้ตั้งแต่อายุมากกว่า 45 ปี โดยเฉพาะผู้ที่มีพฤติกรรมสูบบุหรี่ ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ และผู้ที่มีโรคประจำตัว คือ โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน เป็นต้น
ผู้ที่เป็นโรคความดันโลหิตสูงมีโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดสมองทั้งหลอดเลือดสมองตีบ และแตก โดยโรคหลอดเลือดสมองแตกมักมีสาเหตุจากความดันโลหิตสูงเป็นส่วนใหญ่
โรคเส้นเลือดสมองตีบสามารถรักษาให้หายได้หากได้รับการรักษาที่ทันท่วงที โดยแพทย์จะมีการรักษาที่หลากหลาย ทั้งการให้ยาสลายลิ่มเลือด (Tissue plasminogen activator, tPA) ทางหลอดเลือดดำภายในเวลา 4.5 ชั่วโมงหลังจากเกิดอาการ หรือการทำ Mechanical Thrombectomy คือการใช้สายสวนเข้าไปในหลอดเลือดสมองเพื่อนำก้อนเลือดที่อุดตันออกมา ซึ่งจะช่วยให้ผู้ป่วยมีอาการดีขึ้น หรือสามารถรักษาให้กลับมาใกล้เคียงปกติได้มากขึ้น
โรคหลอดเลือดสมอง หรือ Stroke เป็นโรคที่เกิดขึ้นอย่างฉับพลัน จึงไม่สามารถตรวจได้ว่าเราจะเป็นโรคนี้หรือไม่ แต่สามารถตรวจหาความเสี่ยงได้ โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัวเป็นโรคเบาหวาน ความดัน ไขมันในเลือดสูง
หากเกิดอาการเหล่านี้ควรรีบมาพบแพทย์ภายใน 4.5 ชั่วโมง เพื่อการรักษาที่ทันท่วงที
โรคอัมพฤกษ์ อัมพาตเมื่อเกิดขึ้นแล้วจะทำให้ผู้ป่วยเสี่ยงพิการ และเป็นโรคที่ไม่มีสัญญาณเตือน หากพบว่าคนใกล้ชิด หรือคนในครอบครัวมีอาการเข้าข่ายของการเป็นโรคหลอดเลือดสมองควรรีบเข้าพบแพทย์เพื่อรับการรักษาทันที
เนื้อหาที่เกี่ยวข้อง
โรคหลอดเลือดสมอง รู้ก่อนอัมพฤกษ์ อัมพาต
ตรวจหาความผิดปกติโรคทางสมอง ด้วยการตรวจโดยใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า MRI