CHAT

หน้าแรก > รวมบทความสุขภาพ > โรคหัดเยอรมัน ป้องกันด้วยการฉีดวัคซีน

โรคหัดเยอรมัน ป้องกันด้วยการฉีดวัคซีน

04 กุมภาพันธ์ 2565 • 49765 ครั้ง

โรคหัดเยอรมัน (Rubella) คือ โรคไข้ออกผื่นที่เกิดจากการติดเชื้อไวรัสหัดเยอรมัน อาการคล้ายโรคหัด แต่จะมีความรุนแรงน้อยกว่าโรคหัด เว้นแต่ผู้หญิงตั้งครรภ์ในระยะแรก ที่เชื้ออาจจะแพร่เข้าสู่ทารกในครรภ์ ส่งผลให้ทารกพิการ และแท้งเสียชีวิตได้ ดังนั้นผู้หญิงตั้งครรภ์ และยังไม่เคยฉีดวัคซีน ควรได้รับคำแนะนำจากแพทย์เพื่อป้องกันเด็กทารกจากโรคหัดเยอรมัน

สาเหตุของโรคหัดเยอรมัน

โรคหัดเยอรมันเกิดจากเชื้อรูเบลลาไวรัส (Rubella virus) อยู่ในตระกูลโทกาวิริดี (Togaviridae) เชื้อจะอยู่ในน้ำมูก น้ำลาย และเสมหะของผู้ป่วย จึงติดต่อได้จากการหายใจ และการสัมผัสกับผู้ป่วย เมื่อเชื้อหัดเยอรมันเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจแล้ว เชื้อนี้จะกระจายเข้าสู่กระแสเลือด และระบบน้ำเหลือง ทำให้ต่อมน้ำเหลืองโต เชื้อจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เข้าสู่กระแสเลือดอีกครั้ง โดยมีระยะฟักตัว 12-24 วัน

อาการโรคหัดเยอรมัน

ปวดศีรษะ

ตาแดง และตาอักเสบ

มีไข้ต่ำ

ต่อมน้ำเหลืองในร่างกายบวม

คัดจมูก

เบื่ออาหาร

คออักเสบ

ผื่นแดงเล็กๆ

บางกรณีเมื่อติดเชื้อหัดเยอรมันแล้ว จะไม่แสดงอาการใดๆ ออกมา

โรคหัดเยอรมันแต่กำเนิด (Congenital Rubella Syndrome)

หากมารดาติดเชื้อหัดเยอรมันในช่วงของการตั้งครรภ์ ทำให้ทารกในครรภ์มีโอกาสเป็นโรคหัดเยอรมันแต่กำเนิด (Congenital Rubella Syndrome) โดยเชื้อจะส่งผ่านผ่านทางกระแสเลือด และสารคัดหลั่ง รวมถึงน้ำนมหลังคลอด ทำให้เกิดการแท้ง หรือทารกเสียชีวิตในครรภ์ได้ นอกจากนี้ทารกที่คลอดออกมาเกิดความพิการหรือความผิดปกติของร่างกาย เช่น ความบกพร่องทางสติปัญญา สมองไม่พัฒนา ทำให้มีพัฒนาการช้ากว่าเด็กทั่วไป รวมทั้งหูหนวก ต้อกระจก และหัวใจตั้งแต่กำเนิด เป็นต้น

การตรวจหาภูมิคุ้มกันโรคหัดเยอรมัน

การตรวจหาภูมิคุ้มกันโรคหัดเยอรมัน (rubella antibodies) จากการตรวจน้ำลาย และการตรวจเลือด (Saliva & Blood Test) โดยแพทย์จะเก็บตัวอย่างน้ำลายภายในช่องปาก หรือตัวอย่างเลือดของผู้ป่วย ซึ่งจะช่วยตรวจหาสารภูมิต้านทานจำเพาะต่อโรคหัดเยอรมัน คือ สารภูมิต้านทานชนิดเอ็ม (IgM Antibody) และชนิดจี (IgG Antibody)

ผลการตรวจหาภูมิคุ้มกันโรคหัดเยอรมัน

หากตรวจไม่พบสารภูมิต้านทานชนิดจี (IgG Antibody) แสดงว่าอาจจะไม่เคยได้รับเชื้อไวรัส หรืออาจจะได้รับวัคซีนป้องกันโรคหัดเยอรมัน แต่ไม่สามารถป้องกันเชื้อได้

หากตรวจพบสารภูมิต้านทานชนิดจี (IgG Antibody) แต่ตรวจไม่พบตรวจพบสารภูมิต้านทานชนิดเอ็ม (IgM Antibody) แสดงว่าเคยติดเชื้อไวรัส หรืออาจจะได้รับวัคซีนป้องกันโรคหัดเยอรมันมาก่อน

หากตรวจพบสารภูมิต้านทานชนิดเอ็ม (IgM Antibody) แต่ตรวจไม่พบ หรืออาจจะพบสารภูมิต้านทานชนิดจี (IgG Antibody) แสดงว่าเกิดการติดเชื้อไวรัสขึ้นมาใหม่

หากตรวจไม่พบสารภูมิต้านทานใดๆ ในเลือดเลย แสดงว่ายังไม่เคยเกิดการติดเชื้อขึ้นและยังไม่ได้รับวัคซีนป้องกันโรคหัดเยอรมัน

ในกรณีเด็กทารกแรกเกิด หากตรวจพบสารภูมิต้านทานชนิดเอ็ม (IgM Antibody) แสดงว่าได้รับเชื้อในขณะที่มารดาตั้งครรภ์

วัคซีนป้องกันโรคหัดเยอรมัน

การรักษาโรคหัดเยอรมัน

โรคหัดเยอรมันไม่ออกอาการรุนแรง จึงไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษาอาการ แต่แพทย์อาจจะให้ผู้ป่วยแยกตัวเอง ออกจากผู้อื่นในช่วงแพร่เชื้อ

หากผู้ป่วยเป็นผู้หญิงตั้งครรภ์ และไม่ต้องการยุติการตั้งครรภ์ แพทย์จะทำการฉีดซีรั่มอิมมูโนโกลบูลิน ให้แก่ผู้ป่วยเพื่อบรรเทาอาการของโรคหัดเยอรมัน และลดความรุนแรงของโรคที่เกิดกับทารกได้

การป้องกันโรคหัดเยอรมัน

การฉีดวัคซีน MMR เข็มแรก ให้เด็กอายุ 9-12 เดือน และให้ฉีดเข็มที่ 2 เมื่ออายุ 4-6 ปี

ผู้หญิงที่ต้องการจะมีบุตร หากยังไม่เคยฉีดวัคซีน ต้องฉีดวัคซีนป้องกันโรคหัดเยอรมันก่อนตั้งครรภ์ พร้อมกับคุมกำเนิดอย่างน้อย 3 เดือน เพื่อป้องกันการติดเชื้อของเด็กทารกได้

ในช่วงที่มีการระบาดของโรคหัดเยอรมัน ไม่ควรเข้าไปในสถานที่แออัด และมีผู้ผู้คนเยอะ

ไม่ควรอยู่ใกล้ และใช้สิ่งของร่วมกับผู้ป่วยโรคหัดเยอรมัน แต่ถ้าหากจำเป็นต้องดูแล หรืออยู่ร่วมกับผู้ป่วยโรคหัดเยอรมัน ควรสวมหน้ากากอนามัย และล้างมือด้วยน้ำสะอาด กับสบู่อย่างสม่ำเสมอ

การฉีดวัคซีน MMR หรือการฉีดวัคซีนป้องกันโรคหัดเยอรมัน รวมทั้งการตรวจหาภูมิคุ้มกันโรคหัดเยอรมัน มักจะอยู่ในโปรแกรมฝากครรภ์ และตรวจสุขภาพก่อนแต่งงาน เพราะเป็นการป้องกันโรคหัดเยอรมันแล้ว ยังเหมาะสำหรับผู้ที่วางแผนแต่งงาน สร้างครอบครัว และวางแผนการมีบุตรอีกด้วย

บทความที่เกี่ยวข้อง

โปรแกรมคลอด และฝากครรภ์

โปรแกรมตรวจสุขภาพก่อนแต่งงาน ชาย-หญิง

บทความล่าสุด